پژوهش در نشخوارکنندگان (Nov 2024)

اثر مکمل خوراکی و تزریقی سلنیوم و ویتامین E بر عملکرد رشد و فراسنجه های خونی بره‌های سنجابی در حال رشد

  • سیده ساناز سهیلی,
  • فردین هژبری,
  • محمد مهدی معینی

DOI
https://doi.org/10.22069/ejrr.2023.21900.1925
Journal volume & issue
Vol. 12, no. 3
pp. 119 – 136

Abstract

Read online

سابقه و هدف: مطالعات متعددی در خصوص اهمیت در دسترس بودن مواد معدنی مختلف و ویتامین‌ها جهت رشد و عملکرد دام انجام شده است. سلنیوم و ویتامین E از جمله موادی هستند که مورد توجه محققین بوده است. مقادیر متفاوت، زمان مناسب مصرف و همچنین روش‌های استفاده از مواردی است که مورد تحقیق قرار گرفته است. هر چند گزارش‌های ارائه شده همسو نبوده و در مواردی تناقض‌هایی مشاهده می‌شود. لذا در این مطالعه اثر مکمل خوراکی و تزریقی سلنیوم و ویتامین E بر عملکرد رشد و برخی فراسنجه‌های خونی بره‌های در حال رشد بررسی شد. مواد و روش‌ها: هجده راس بره سه ماهه با میانگین وزن 7/2 ± 6/18 به صورت تصادفی در سه گروه با شش تکرار در جایگاه‌ انفرادی برای مدت هشت هفته نگهداری شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: گروه شاهد (جیره پایه بدون مکمل)، تیمار خوراکی (جیره پایه به همراه 3/ 0 میلی‌گرم سلنیوم به صورت سلنومتیونین و 50 میلی‌گرم ویتامین E به شکل آلفاتوکوفرول در کیلوگرم ماده خشک جیره)، گروه تزریقی (4 میلی‌لیتر مکمل تزریقی؛ هر میلی‌لیتر حاوی 5/0 میلی‌گرم سلنیوم به صورت سلنیت سدیم و 50 میلی‌گرم ویتامین E به شکل آلفاتوکوفرول) بود. بره‌ها هر 15 روز یکبار توزین و در روزهای 1، 30 و60 آزمایش، از سیاهرگ وداج خونگیری ‌شد. یافته‌ها: تفاوت آماری معنی‌داری از لحاظ میزان مصرف خوراک روزانه، افزایش وزن نهایی و ضریب‌تبدیل خوراک بین گروه‌های آزمایشی وجود نداشت. بین گروه‌های آزمایشی تفاوت آماری معنی‌داری از لحاظ غلظت روی، مس و آهن خون مشاهده نشد. غلظت کلسترول، تری‫گلیسرید، لیپوپروتئین با چگالی زیاد، کم و خیلی‫کم تحت تاثیر روش استفاده از مکمل قرار نگرفتند. تعداد گلبول‌های قرمز خون تحت تاثیر قرار نگرفت ولی تعداد گلبول‌های سفید در گروه تزریقی در روز 60 آزمایش افزایش معنی‌داری نسبت به گروه شاهد داشت (05/0<P). از لحاظ میزان فعالیت آنزیم‌های آلانین‌آمینو‌ترانسفراز، آسپارتات‌آمینو‌ترانسفراز و سوپراکسید دیسموتاز بین گروه‌های آزمایشی اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد اما فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در روزهای 30 و 60 آزمایش و ظرفیت آنتی اکسیدان کل در روز 60 آزمایش در گروه دریافت‫کننده مکمل خوراکی بیشتر از گروه‌های آزمایشی دیگر بود (05/0<P). شاخص مالون‌دی‌آلدهید در گروه‌های دریافت‫کننده مکمل سلنیوم و ویتامین E نسبت به گروه شاهد کاهش یافت (05/0<P). ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬نتیجه‌گیری: نتایج این آزمایش نشان داد استفاده از مکمل خوراکی سلنیوم و ویتامین E سبب بهبود وضعیت آنتی‫اکسیدانی بره‫ها به هر دو روش خوراکی و تزریقی شد و تفاوت معنی‫داری بین دو روش مشاهده نشد. اما با توجه به راحتی روش خوراکی و کاهش تنش ناشی از تزریق و غیر تهاجمی بودن آن، تجویز مکمل خوراکی توصیه می‫شود.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

Keywords