Journal of Agricultural Sciences (May 1999)
Antepfıstığı Pistacia vera L. Meyvelerinde Hasat Olgunluğunun Belirlenmesi
Abstract
Antepfı stığı meyvelerinde hasat olgunlu ğ u yöntemlerini ve uygun hasat zaman ı n ı belirlemek amac ı yla yap ı lan bu çal ışmalar; P.vera anacı üzerine aş d ı Uzun, Kı rm ı z ı , Halebi, Siirt ve Ohadi çeşitlerinde yürütülmü ştür. Antepfı st ığı meyvelerinin hasat olguniu ğ unu belirlemek amac ı yla çeş itlerin etkili s ı cakl ı k toplamlann ı n yan ı s ı ra, çeş itlerin pomolojik ç ı tlama oran ı , meyve iriliğ i, iç meyve rand ı man' ile toplam ya ğ miktar ı ve yağ asitlerinin oranlar ı saptanmışt ı r. Embriyo gelişimi süresince ya ğ ve yağ' asitleri analizleri taze meyvelerde yap ı lm ış ve Lipid ekstraksiyonu ve ya§ asitlerinin metil esterlerinin elde edilmesi Garces ve Mancha 1 'ya göre yap ı lm ışt ı r. Toplam yağ miktar ı , her bir tohumun meyvenin yağ asitleri miktar ı n ı n 1.05 internal standart ile çarp ı m ı sonucunda mg olarak belirlenmi ş ve % olarak ifade edilmi ştir. Analiz sonucunda; Palmitik 16:0 , Palmitoleik 18:1 , Stearik 18:0 , Oleik 18:1 , Linoleik 18:2 ve Linolenik 18:3 asitlerin miktar ve oranlar ı belirlenmi ştir. Sonuçlar, hasat olgunlu ğ unun toplam yağ miktar ı ile saptanabilece ğ ini göstermi ştir. Yağ asitlerinin miktar ve oranlar ı ndaki değ iş imin ise, hasat olgunluğ u döneminden yakla şı k 7-10 gün önce olgun meyvedeki düzeyine ulaştığ' ı saptanm ışt ı r. Ç ı tlama oran ı , meyve irili ğ i ve rand ı man değerlerinin hasat olgunluğ unu belirlemede önemli kriterler oldu ğ u ve bu özelliklerin toplam ya ğ' miktar ı n ı n birikimine paralel olarak art ış gösterdikleri tespit edilmi ştir. Çeş itlerin optimal hasat zamanlanndaki toplam etkili s ı cakl ı k istekleri en az K ı rm ı z ı ve Halebi çeşidinde 2715 günderece tespit edilmi ş , bunu Uzun 2750 gün-derece takip etmi ş , en fazla toplam s ı cakl ı k isteğ i ise Siirt ve Ohadi 2803- 2861 gün-derece çe ş idinde saptanm ış t ı r.
