Etkileşim (Apr 2023)
Kapılarını Açmayan Kent: İç Göç Filmlerinde İstanbul (1980-2006)
Abstract
Bu çalışma, Türk sinemasında 1980-2009 yılları aralığında çekilen on iç göç filminde ‘göçmen kenti’ İstanbul’un nasıl temsil edildiğini irdelemeyi amaçlamaktadır. Film çözümlemesinde iç göç sürecinin tarihsel sosyolojik verileri (göçmenlerin enformel sektörde çalışması, gecekonduda yaşaması vb.) ve trope ’lar kullanılmıştır. Kentin kapılarını açmaması, kent ve kadın özdeşliği, hemşehrilerin göçmenlere bir süre sonra kapılarını kapaması filmlerde sık tekrarlanan trope ’lardır. Kültürel temsiller olarak iç göç filmlerinde kent/İstanbul; ölümler, kayıplar ve mücadeleyle özdeştir. Kente sadece trenle değil, çeşitli ulaşım araçlarıyla gelen göçmenleri İstanbul’da bekleyen genelde ölüm olur. Yaşayanların değil ölülerin kentidir İstanbul! Film kahramanları tarihsel ve sosyolojik gelişmelere koşut bir biçimde gecekondu ve apartmanda bir yaşam sürerken bir yandan da film kahramanlarının evsizlik hâlleri de göze çarpar. Göç edenlerin kente geliş sebepleri çeşitli olsa da iş temel nedendir ancak bulunan işler geçici ve güvencesizdir.
Keywords