Slavia Meridionalis (Dec 2018)
Clitic doubling of the proposed direct object in Bulgarian
Abstract
Clitic doubling of the proposed direct object in Bulgarian The presence or absence of accusative clitic doubling in Bulgarian clauses with direct object preposing serves grammatical or pragmatic purposes and falls within the discussion on word order, in particular the analysis of clauses exhibiting marked word order. Grammatical doubling occurs in clauses where the clitics are part of the verb’s morphological make-up and in clauses where the clitics serve as case markers for disambiguating the syntactic function of the initial noun phrase (NP). Pragmatic clitic doubling does not affect the clause grammaticality or in terms of semantics: it serves as a topicality marker, signaling the discourse-old status of the preposed NPs’ referents or is used to activate such referents. Pragmatic clitic doubling may occur with focused discourse-old NPs, which at first sight may appear as an inconsistency: one would expect that the topic and focus should be identified differently. In Bulgarian pragmatic accusative clitic doubling is not admissible only when the preposed NP realizes contrastive, emphatic focus. Podwajanie klityki zaimkowej dopełnienia bliższego w języku bułgarskim Podwajanie klityki zaimkowej dopełnienia bliższego w języku bułgarskim (jej obecność lub brak) służy funkcji gramatycznej lub pragmatycznej i wiąże się z zagadnieniem szyku wyrazów, zwłaszcza we frazach nacechowanych na szyk. Repryza występuje w funkcji gramatycznej w wyrażeniach, w których klityki stanowią część frazy werbalnej i służą ujednoznacznieniu funkcji składniowej frazy nominalnej, występującej w pozycji inicjalnej w zdaniu. Czynniki pragmatyczne nie naruszają kształtu gramatycznego czy semantyki frazy: pragmatyczne podwajanie służy topikalizacji, sygnalizując status referenta poprzedzającej frazy nominalnej, lub służy do aktywacji takiego referenta. Pragmatyczna repryza może wystąpić po frazie nominalnej, która jest specjalnie wyróżniona (in focus), co na pierwszy rzut oka może się wydawać niekonsekwencją: oczekiwalibyśmy raczej, że temat (topic) i fokus (specjalny akcent) powinny być identyfikowane językowo w sposób różny. W języku bułgarskim pragmatyczne podwajanie obiektu jest niedopuszczalne jedynie wówczas, gdy poprzedzająca fraza nominalna służy funkcji kontrastywnej, tj. wyrażaniu specjalnej emfazy.
Keywords
