Bezgraniczny wzrost. Ramując na nowo relacje między ludźmi i roślinami

Abstract

Tekst ma formę dyskusji z pracą Magdaleny Zamorskiej zatytułowanej Z Uważnością i Troską. Feministyczne studia nad roślinami. Punktem wyjścia jest zaproponowany w nim postulat konieczności pisania nowych narracji, dzięki którym moglibyśmy postrzegać rośliny w sposób wykraczający poza traktowanie ich jako półżywnych, podatnych na manipulacje i pasywnych istot. Celem artykułu jest rozwinięcie tej opowieści w postaci dwóch narracji: o człowieku jako istocie kreatywnej, tworzącej dobre warunki dla rozwoju niektórych roślin; oraz o porządku ludzkim jako kruchym i podatnym na zaburzenie. Pierwsza z nich opisywana jest na przykładzie wszędobylskiej i nieuchronnej obecności roślin w mieście, druga wskazuje, że praktyki ciągłego odgradzania sfery kontrolowanej przez człowieka od samoistności przyrodniczej mają swoje ograniczenia i nie mogą być w pełni realizowane. Obie te historie zaproponowane są po to, aby spojrzeć na relacje ludzko-roślinne w inny sposób niż poprzez pryzmat obrazu człowieka jako destruktywnej siły wrogiej życiu i bioróżnorodności. Rośliny są dzięki temu ukazane jako nieodłączna i aktywna część życia społecznego. W podsumowaniu artykułu zaproponowano ideę normatywną „dawania się zarastać”, która postuluje koniczność płynnego traktowania granic między tym, co ludzkie, a tym, co roślinne.

Keywords

• rośliny
• ludzie
• posthumanizm
• granice