İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi (Jan 2016)
Gazetelerde yer alan örtülü reklamlar: Reklam Kurulu kararları üzerinden bir inceleme
Abstract
Firmalar ürün ve hizmetlerini tanıtmak, hedef kitlelerini bilgilendirmek veya farkındalık yaratmak amacıyla; televizyon, gazete ve dergiler gibi çeşitli mecralarda reklam vermektedirler. Zaman içerisinde reklamların inandırıcılığının azalması ve etkisini yitirdiğinin düşünülmesi ile örtülü reklam kullanımları gündeme gelmiştir. Örtülü reklamlar, tüketicinin reklama maruz kaldığını bilmemesi noktasında açık reklamlardan ayrılmaktadır. Türkiye’de hangi mecrada olursa olsun örtülü reklam vermek çeşitli kanun ve yönetmelikler ile yasaklanmıştır. Bu çalışmada, 2010-2015 yılları arasındaki Reklam Kurulu kararları gereği gazetelere örtülü reklam yayınladıkları gerekçesiyle verilen cezalar; örtülü reklam yayınladığı için ceza alan gazetelerin yıllara göre dağılımı, örtülü reklamların yer aldığı gazetelerin yerel/ulusal çapta yayın dağılımları, örtülü reklamların gazetelerde yayınlandığı bölümler, örtülü reklamlara ceza verilme nedenleri ve örtülü reklam vermenin sektörlere göre dağılımı incelenmiştir. Araştırma kapsamında incelenen Reklam Kurulu kararlarında; gazetelerde toplam 106 örtülü reklam yer aldığı görülmüş, en fazla örtülü reklamın özellikle 2010 yılında yayınlandığı görülürken, 2015 yılının ilk 7 aylık döneminde herhangi bir örtülü reklama rastlanmamıştır. Örtülü reklam daha çok ulusal gazetelerde yayınlanmaktayken, 5 yılın ortalaması dikkate alındığında sağlık sektörü en fazla örtülü reklam veren sektör olarak bulunmuştur.
