پژوهشهای زراعی ایران (Dec 2011)
ارزیابی تحمل به خشکی و استفاده از ذخایر ساقه ژنوتیپ های امید بخش گندم نان در شرایط
Abstract
به منظور ارزیابی میزان تحمل به خشکی ژنوتیپ های جدید گندم در شرایط تنش رطوبتی و فتوسنتزی متفاوت، آزمایشی مزرعه ای در قالب طرح 1386 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و - 1385 و 87 - کرت های دو بار خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی 86 و تنش رطوبتی از مرحله گرده (D منابع طبیعی طرق مشهد به اجرا در آمد. تیمار آبیاری در کرت های اصلی شامل آبیاری مطلوب در طول فصل رشد ( 1 ،9207 ،9205 ،9203 ،9116 ، تیمار ژنوتیپ در کرت های فرعی شامل هفت ژنوتیپ جدید گندم (لاین های شماره 9103 ،(D افشانی تا رسیدگی ( 2 و جلوگیری از (P و رقم کراس شاهی و تیمار شرایط فتوسنتزی در کرت های فرعی فرعی شامل استفاده از فتوسنتز جاری ( 1 (C-81-10 ،9212 بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر تنش رطوبتی و شرایط فتوسنتزی بر عملکرد دانه، شاخص برداشت، تعداد دانه در (P فتوسنتز جاری ( 2 در شرایط C-81- 9116 و 10 ، سنبله و وزن هزار دانه معنی دار بود. همچنین اختلافات ژنوتیپی در مورد صفات مذکور معنی دار بود. ژنوتیپ های 9103 9116 و 9207 تحت شرایط معمولی و جلوگیری از ، C-81- معمولی رطوبتی و استفاده از فتوسنتز جاری جزء برترین ژنوتیپ ها بودند. ژنوتیپ های 10 و در C-81- فتوسنتز جاری بالاترین عملکرد دانه را داشتند. در شرایط تنش رطوبتی و استفاده از فتوسنتز جاری، ژنوتیپ های 9103 و 9212 و 10 و 9103 دارای بالاترین عملکرد دانه بودند. شاخص تحمل به تنش C-81-10 ، شرایط تنش رطوبتی و جلوگیری از فتوسنتز جاری ژنوتیپ های 9116 برآورد بهتری از عملکرد دانه در شرایط بهینه و محدودیت رطوبتی ارائه کرد. درصد استفاده از ذخایر برای پر کردن دانه ها (درصد انتقال مجدد ) (STI) 37 درصد تحت شرایط تنش رطوبتی افزایش یافت. نظر به این / 28 درصد تحت شرایط مطلوب آبیاری به 8 / تحت تأثیر تنش رطوبتی قرار گرفت و از 5 9103 و 9116 بیشترین ظرفیت استفاده از ذخایر ساقه برای پرکردن دانه ها در هر دو شرایط (معمولی و تنش رطوبتی ) را ،C-81- که ژنوتیپ های 10 داشته و پتانسیل عملکرد آن ها نیز بالا بود می توان آن ها را به عنوان ژنوتی پهای امید بخش و مناسب جهت استفاده در برنامه های اصلاحی مناطق خشک و نیمه خشک پیشنهاد نمود.
Keywords
