ZEYNEP BOSTAN, Osmanlı Hariciyesinin Modern Temelleri: II. Abdülhamid Döneminde Diplomasi, Kitap Yayınevi, İstanbul 2021, 328 s. [Kitap Tanıtımı]

Abstract

Kendisini daha önce Hâlid Ziyâeddin’in yazdığı Musavver Mısır Hatıratı (Çamlıca Yayınları, 2017), kitabını çağdaş Türk okuyucusuna kazandırmakla ya da Bosnalı Ali Ulvi Bey biyografisi ile tanıdığımız Zeynep Bostan, çok konuşulan ve önemli polemiklere konu olan bir alanda 2019’da savunduğu tezini kısa zamanda kitaplaştırarak yayınladı. Kuruluşundan III. Selim’e ve “tek yönlü” ya da “ahidname dönemi” diye adlandırılabilecek çok uzun bir zamanı içine alan birinci dönem, 1793’ten Tanzimat’a kadar uzanan daimi elçilik kurma tecrübesi, her bakımdan bir atılım dönemi olan ve özellikle Kırım Savaşı ve Paris Antlaşması’nı da içine alan, Hariciye nazırının adeta Sadrazamdan daha etkili olduğu Tanzimat sürecinden sonra, II. Abdülhamid dönemine denk gelen ve kendine özgü ve kitapta “kurumsallaşma”, “çağdaşlaşma” ve “devamlılık” olarak nitelendirilen son döneme ayrılan ve zengin Osmanlı ve Fransız arşivlerinden beslenen bu kitap önemli bir boşluğu dolduracaktır.