Manisa Yazma Eser Kütüphanesi’ndeki Erken Osmanlı Dönemine Ait Cilt Örnekleri

Abstract

İslâm sanatı gelişen fetihlerle birlikte geniş bir coğrafyada kıymetli sanat eserleri ortaya çı-kartmış, zarafet ve ihtişam bakımından birçok milleti kendisine hayran bırakmıştır. Türk cilt sanatı, Anadolu coğrafyasında Selçuklulardan sonra Karamanoğulları Beyliği çatısı altında de-vam etmiş ve Fatih Devri ile birlikte Osmanlı cildi kendi üslûbunu oluşturmuştur. IX. yüzyıldan XIII. yüzyılın sonuna kadar İslam sanatındaki tezyinat programı geometrik desenlerden müte-şekkilken, klasik döneme kadarki zaman diliminde ise yeni arayışlar boy göstermiş ve hendesî bezemeden çiçek motiflerine geçişler yaşanarak teknik bağlamda da farklı denemeler ortaya çıkmıştır. Şehzadeler kenti olan Manisa; Osmanlı Devri’nde birçok ilmi faaliyetlerin icra edil-diği kıymetli bir beldedir. Manisa Yazma Eser Kütüphanesi’ndeki 13.105 adet yazma eser ince-lenerek 14 adet Arapça muhtevaya sahip yazma eser ciltlerinin Erken Osmanlı Dönemine ait olduğu tespit edilmiştir. Cilt sanatı araştırmalarında Erken Devire ait örneklerin az bulunması ve bu dönem tezyinatıyla ilgili tutarlı tespitlerin yapılabilmesi için kütüphanedeki örneklerin mevcudiyeti önem arz etmektedir. Ciltler; desen, teknik ve kompozisyon açısından irdelene-rek diğer müze ve koleksiyonlardaki örneklerle karşılaştırılmıştır.

Keywords

• bookbinding art
• early ottoman
• principalities
• ornamentation
• manisa
• cilt sanatı
• erken osmanlı
• beylikler
• tezyinat
• manisa