مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی (May 2022)

تاثیر شاخص‌های اقتصاد دانش‌بنیان و اقتصاد مقاومتی بر شدت مصرف انرژی در کشورهای منتخب صادرکننده نفت

  • ابراهیم سلطانی,
  • محمدصادق ملامیرزایی,
  • حسن شکوه

Journal volume & issue
Vol. 6, no. 21
pp. 75 – 102

Abstract

Read online

با توجه به روند صعودی انرژی بری کشورهای در حال توسعه به‌خصوص کشورهای صادر کننده انرژی، افزایش بهره‌وری انرژی و کاهش شدت مصرف انرژی بیش از پیش مورد توجه سیاست‌گذاران کلان کشور قرار گرفته است. با توجه به اینکه ضرورت پایه‌ریزی راهبردهای اقتصاد دانش‌بنیان و کاهش شدت انرژی هر دو در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی ذکر شده‌اند، در این مقاله به بررسی تاثیر شاخص‌های اقتصاد دانش‌بنیان و عملکرد اقتصاد مقاومتی بر شدت مصرف انرژی در کشورهای منتخب صادرکننده نفت طی دوره زمانی ‌‌سال‌های 2000 تا 2019 پرداخته شده است. تخمین ‌الگوی رگرسیونی با استفاده از ‌الگو داده‌های تابلویی با استناد به مقاله پائولو (2013) و تعریف بانک جهانی و شاخص‌های اقتصاد مقاومتی صورت پذیرفته است و نتایج نشان از تاثیر منفی نسبت هزینه‌های تحقیق و توسعه به تولید ناخالص داخلی و تعداد استفاده‌کنندگان اینترنت بر شدت مصرف انرژی دارد. همچنین متغیر درجه باز بودن اقتصادی که شاخصی هم برای اقتصاد مقاومتی و هم برای اقتصاد دانش‌بنیان است، منجر به کاهش شدت مصرف انرژی در گروه کشورهای منتخب تحقیق دارد. متغیرهای تمرکز کالاهای صادراتی و وارداتی و همچنین صادرات با فناوری بالا که از متغیرهای اقتصاد مقاومتی است، دارای تاثیر منفی و ‌معنی‌دار بر شدت مصرف انرژی در کشورهای منتخب تحقیق دارد. همچنین در نهایت مطابق با انتظار تاثیر متغیرهای هزینه‌های دولت به تولید ناخالص داخلی که نشان از اندازه دولت دارد و متغیر شاخص فلاکت بر شدت مصرف انرژی تاثیر مثبت و ‌معنی‌داری دارد.

Keywords