مدیریت آب و آبیاری (Sep 2023)

بررسی شاخص‌های بهره‌وری آب، غذا و انرژی با استفاده از چارچوب حسابداری آب WA+ و رویکرد پیوندی

  • سید علی معاشری,
  • سامان جوادی,
  • محمود مشعل,
  • حمید کاردان مقدم,
  • بهزاد آزادگان

DOI
https://doi.org/10.22059/jwim.2023.357988.1069
Journal volume & issue
Vol. 13, no. 3
pp. 715 – 733

Abstract

Read online

این مطالعه با هدف افزایش بهره‌وری آب، غذا و انرژی اقدام به توسعه و اعتبارسنجی ابزاری برای ارزیابی استراتژی‌های مدیریتی کشاورزی در رابطه با پیوند امنیت آب، غذا و انرژی در دو مرحله انجام شد. در بخش اول با استفاده از چارچوب حسابداری آب WA+، با هدف آنالیز پارامترهای هیدروکلیماتولوژی اقدام به محاسبه کاربرگ‌های چهارگانه منابع پایه، تبخیر و تعرق، برداشت منابع آب و بهره‌وری حوضه آبریز پلاسجان و تعیین سناریوهای مدیریتی جهت افزایش بهره‌وری شد و در بخش دوم سناریوهای مدیریتی با رویکرد پیوندی موردارزیابی و اولویت‌بندی قرار گرفت. نتایج WA+ نشان داد که در حوضه پلاسجان حجم بالای تبخیروتعرق غیرمفید بود. در بخش دوم این پژوهش، بین چهار سناریوی اصلی (48 زیرسناریو) معرفی شده جهت بهبود بهره‌وری، سناریوهای تغییر رقم و تیمار آبیاری، تغییر سطح زیرکشت و کشت دیم با آبیاری تکمیلی دارای تأثیر مثبت در شاخص بهره‌وری آب، غذا و انرژی بودند. پس از اولویت‌بندی زیرسناریوهای تأثیرگذار با مدل تصمیم‌گیری چندمعیارهTOPSIS ، زیرسناریو رقم شش گندم با تیمار آبیاری کامل بیش‌ترین تأثیر مثبت در بهره‌وری آب، غذا و انرژی را داشته و به‌عنوان سناریو شاخص برای ارزیابی بهره‌وری در مدیریت کشاورزی شناسایی شد.

Keywords