روند تولید ابتکارات کارآفرینانه اجتماعی با رویکرد داده‌بنیاد

Abstract

کارآفرینان اجتماعی افرادی هستند که در تلاش‌اند تا اثر مؤثر و مثبتی بر سطح جامعه ایجاد نمایند. آن‌ها نه‌تنها به دنبال کسب سود مالی بلکه سعی در حل مسائل اجتماعی و زیرساختی دارند. در این مطالعه به بررسی روند تولید و ابتکارات جدید توسط کارآفرینان اجتماعی پرداخته شده است. این مسئله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا کارآفرینان اجتماعی با رویکرد کسب‌وکار خود، افزون بر تولید ارزش اقتصادی، به دنبال خلق ارزش اجتماعی در راستای تحقق رفاه اجتماعی و پایداری محیطی نیز هستند؛ بنابراین این پژوهش به‌دنبال پاسخ‌گویی به این پرسش است که ابتکارات کارآفرینانة اجتماعی چگونه شکل می‌گیرند؟ بر اساس روش‌شناسی رویکرد پژوهش حاضر کیفی و با استفاده از روش نظریه داده بنیاد با 12 نفر از کارآفرینان اجتماعی در سال 1402 طی یک بازه زمانی 5 ماهه در شهر کاشان با روش نمونه‌گیری هدفمند مصاحبه عمیق نیمه ‎ساختاریافته صورت گرفت. داده‌ها بر اساس روش گلیزر و اشتراوس طی سه مرحله کدگذاری تحلیل گردیدند. متعاقباً در کدگذاری باز 140 مفهوم، در کدگذاری محوری 21 مقوله و در کدگذاری گزینشی 5 مقوله گزینشی شناسایی و استخراج گردید. بر اساس یافته‌ها پدیده محوری «روند تولید و ابتکارات جدید کارآفرینان اجتماعی» در شرایط علی «رونق و پیشرفت» شکل می‌گیرد و همراه با شرایط زمینه‌ای «سرمایه‌گذاری اجتماعی» و شرایط مداخله‌گر «عدم برابری و عدم دسترسی به منابع ضروری» موجب اتخاذ راهبردهایی نظیر «نوآوری و توسعه» در کارآفرینان اجتماعی شده که نهایتاً به پیامد «توسعه کارآفرینی اجتماعی» ختم می‌شود. این پژوهش پیشنهادهای کاربردی را برای سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان در حوزه موضوع مورد مطالعه به همراه دارد.

Keywords

• ابتکارات کارآفرینی
• تولید
• نظریه داده‌بنیاد
• نوآوری اجتماعی