اقتصاد کشاورزی و توسعه (Feb 2023)

بررسی کارآیی گلخانه‌های هیدروپونیک عمودی تولید کاهوی فرانسوی به کمک روش تحلیل پوششی داده‌ها در استان البرز

  • فاطمه قبادیان,
  • رضا مقدسی,
  • مهدی کاظم نژاد

DOI
https://doi.org/10.30490/aead.2023.359636.1456
Journal volume & issue
Vol. 30, no. 4
pp. 265 – 284

Abstract

Read online

در مطالعة حاضر، به ارزیابی کارآیی عملکرد 23 واحد تولید کاهوی فرانسوی گلخانه‌ای به روش هیدروپونیک عمودی بر مبنای تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) در استان البرز پرداخته و مشخص شد که کشت کاهوی فرانسوی بدین روش می‌تواند پرسود باشد، به‏ گونه‏ ای که هزینه تولید هر بوته آن کمتر از پانزده هزار ریال و مقدار فروش هر بوته در حدود صد هزار ریال است. همچنین، ارزیابی چهار نهاده‌ مهم شامل نیروی کار، سرمایه‌ ثانویه (سرمایه‌ مورد نیاز برای تبدیل گلخانه‌های معمولی به ساختار هیدروپونیک عمودی)، کود و سایر هزینه‌ها به‏ عنوان ورودی‏ ها و سود خالص به‏ عنوان خروجی بر حسب میلیون ریال در هکتار صورت گرفت. با توجه به کارآیی فنی و کارآیی مقیاس، بازده نسبت به مقیاس در گلخانه‌های کارآمد «ثابت» و در اکثر گلخانه‌های ناکارآمد «افزایشی» بود؛ و بر اساس نتایج تحلیل کارآیی، گلخانه‌های ناکارآمد واحد‌هایی کوچک با مساحت کمتر از هزار مترمربع بودند که باید مساحت خود را افزایش دهند. این واحدها به ‏منظور دستیابی به کارآیی بالاتر، لازم است در مصرف نهاده‌های یادشده صرفه‌جویی کنند؛ و با مدیریت در استفاده از نهاده‌ها، با هزینه‌ کمتر، به واحدهای کارآ تبدیل خواهند شد که به ‏طور متوسط، با کاهش حدود 25 درصدی ورودی‌ها، می‌توانند همان سطح خروجی را حفظ کنند.

Keywords