Seminare (Sep 2022)

„Ecclesia est paradisus” – interpretacja Kościoła jako raju na „Planie z Sankt Gallen” z 819 r.

  • Janusz Maciej Nowiński

Journal volume & issue
Vol. 41, no. 2

Abstract

Read online

Wśród symbolicznych interpretacji chrześcijańskiej świątyni ważne było postrzeganie Kościoła jako odwzorowania rzeczywistości Raju (ecclesia est paradisus). Taka interpretacja znalazła w średniowieczu szczególną popularność wśród wspólnot mniszych (claustrum est paradisus). Na Planie z Sankt Gallen kościół opactwa został przedstawiony jako przestrzeń raju, do którego wejścia bronią dwie wieże dedykowane archaniołom Rafałowi i Gabrielowi. Krzyż w centrum świątyni reprezentuje drzewo życia (arbor vitae). Taki sam krzyż został powtórzony w centrum klasztornego cmentarza, pośród drzew rajskiego arboretum, jako zapowiedź nagrody w dniu paruzji. Oba monumenty krzyża na Planie z Sankt Gallen – w centrum kościoła jako drzewo życia pośrodku raju i w centrum cmentarza jako zapowiedź paruzji i rajskiej nagrody – stanowią syntezę historii zbawienia, której początkiem był paradisus, a końcem będzie parusia.

Keywords