ارزیابی کارایی مولد کلیژن برای تولید داده‌های اقلیمی در شمال شرق ایران (مطالعه موردی: ایستگاه سنگانه، استان خراسان رضوی)

Abstract

کلیژن یک مولد هواشناسی تصادفی است که 10 متغیر اقلیمی از قبیل بارش روزانه، مدت رگبار، حداکثر شدت نیم ساعته رگبار، تابش خورشیدی، دمای بیشینه و کمینه و سرعت و جهت باد را تولید می‌کنند. هدف از این مطالعه ارزیابی کارایی کلیژن در تولید داده‌های اقلیمی در ایستگاه تحقیقاتی سنگانه در شمال شرق ایران می‌باشد. برای اجرای کلیژن مقادیر ماهانه پارامترهای اقلیمی مورد نیاز بر اساس دوره آماری 2013-2006 در ایستگاه سنگانه استخراج شده است. برای محاسبه متغیرهای مربوط به بارش نیز الگوی شدت 241 رگبار تجزیه و تحلیل شده است. پس از اجرای مولد کلیژن، مجموعه داده اقلیمی 100 ساله تولید شده به 12 زیرمجموعه 8 ساله تقسیم شده و سپس میانگین داده‌های مشاهداتی و تولید شده توسط کلیژن با استفاده از آزمون‌ آماری t مقایسه شده است. نتایج حاصل از اجرای آزمون t نشان داد که بین میانگین‌ گروه‌های مختلف متغیرهای بررسی شده (بارش کل سالانه، تعداد روز مرطوب سالانه، دمای کمینه و دمای بیشینه) اختلاف معنی داری وجود ندارد. در واقع کارایی کلیژن در ایستگاه سنگانه برای متغیرهای میانگین بارش سالانه، تعداد روز مرطوب سالانه و میانگین دمای بیشینه سالانه 100 درصد، در مورد میانگین دمای کمینه سالانه 83 درصد و در مورد میانگین بارش ماهانه 95 درصد است. به طور کلی نتایج حاصل از این مطالعه نشان دهنده کارایی قابل قبول کلیژن برای تولید داده‌های اقلیمی بلند مدت با استفاده از داده‌های کوتاه مدت می‌باشد، اما با توجه به طول دوره آماری کوتاه و نیز تغییر پذیری‌های اقلیمی به تحقیقات بیشتری برای تایید کارایی کلیژن در کشور ایران نیاز است.

Keywords

• مولد هواشناسی
• کلیژن
• آزمون آماری
• حداکثر شدت بارش نیم ساعته
• زنجیره مارکوف
• سنگانه