تأثیر خستگی مرکزی و محیطی بر سرعت و دقت شوت هندبال

Abstract

یکی از عوامل مؤثر بر عملکرد ورزشکاران خستگی است. با اطلاع از پیامدهای خستگی بر عملکرد افراد، می­توان برای پیشگیری از آن در تمرینات ملاحظات ویژه­ای در نظر گرفت. بنابراین دانستن این­که در هنگام بروز خستگی مرکزی و محیطی، ورزشکار تحت چه شرایطی قرار می­گیرد، می­تواند کلید موفقیت هر مربی باشد. لذا، هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر خستگی مرکزی و محیطی بر سرعت و دقت شوت بازیکنان هندبال بود. بدین منظور 16 بازیکن دختر تیم هندبال دانشگاه تهران (با میانگین سنی4±23) در پژوهش حاضر شرکت داشتند. پس از کسب رضایت آگاهانه و تکمیل پرسش­نامة دست برتری ادینبورگ، پیش­آزمون سرعت و دقت شوت هندبال زین در 11کوشش متوالی از شرکت­کنندگان گرفته شد. سپس به طور تصادفی به دو گروه خستگی مرکزی و محیطی تقسیم شدند. گروه خستگی محیطی تحت دو ساعت تمرین پرفشار بدنی و گروه خستگی مرکزی به وسیلة آزمون استروپ تحت خستگی ذهنی قرار گرفتند. پس از اعمال مداخلة مورد نظر پس­آزمون مشابه پیش­آزمون گرفته شد. نتایج آزمون تحلیل واریانس مرکب 2 در2، در متغیر سرعت نشان داد اثر اصلی آزمون (021/0=P) و اثر تعاملی آزمون و گروه (01/0=P) معنادار بود؛ ولی اثر اصلی گروه معنادار نبود (19/0=P). نتایج تی مستقل نشان داد بین سرعت شوت دو گروه در پس­آزمون تفاوت معناداری وجود داشت (024/0=P) و سرعت گروه خستگی محیطی کمتر از خستگی مرکزی بود. با این حال در متغیر دقت هیچ یک از اثرات اصلی گروه (24/0=P) و تعاملی آزمون و گروه (42/0=P) معنادار نبود. بنابراین طبق نظریه سیستم­های پویا خستگی محیطی تأثیر منفی بر ویژگی­های بیرونی حرکت می‌گذارد و متأثر از کاهش ظرفیت اندام‌های مجری است ولی خستگی مرکزی بر پارامتر حرکت (سرعت) اثرگذار نیست.

Keywords

• خستگی ذهنی
• دقت
• خستگی جسمی
• سرعت
• فلیکرفیوژن