تأثیر زمین‌لغزش ناشی از فعالیت‌های اجرایی بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعۀ موردی: جنگل‌های تنکابن و رامسر)

Abstract

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر زمین‌لغزش ناشی از فعالیت‌های اجرایی بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در جنگل‌های تنکابن و رامسر است. بدین ‌منظور موقعیت جغرافیایی زمین‌لغزش‌های موجود منطقه برداشت و در بین آنها زمین‌لغزش‌های ناشی از فعالیت‌های اجرایی مشخص شد. زمین‌لغزش‌ها در طبقات ارتفاع از سطح دریا (کمتر از 750 و بیشتر از 750 متر)، جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب)، سن (کمتر از 15 و بیشتر از 15 سال) در دوازده طبقه دسته‌بندی شد. سپس از هر طبقه یک یا چند لغزش انتخاب و در هریک از طبقات لغزش‌ها سه قطعه نمونه و در جنگل شاهد مجاور یک قطعه نمونۀ دایره‌شکل یک‌آری به‌منظور اندازه‌گیری خصوصیات خاک برداشت شد. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل اسیدیته، کربن آلی و جرم مخصوص ظاهری و حقیقی بود. در مجموع 88 نمونه خاک برداشت شد. میانگین جرم مخصوص ظاهری، حقیقی، کربن آلی و pH خاک در منطقۀ لغزشی به‌ترتیب 69/1، 38/2، 33/2 و 80/6 و در منطقۀ شاهد به‌ترتیب 64/1، 32/2، 49/3 و 56/6 به‌دست آمد. بررسی خصوصیات خاک تحت تأثیر شیب نشان داد که مقدار اسیدیته و کربن آلی خاک در مناطق لغزشی کمتر از مناطق شاهد و مخصوص ظاهری خاک در مناطق لغزشی بیشتر از مناطق شاهد بود. بازیابی خصوصیات خاک نشان داد که به‌جز کربن آلی خاک، بقیۀ خصوصیات بررسی‌شده به‌طور کامل بازیابی شدند. نتایج آماری خصوصیات خاک نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین میانگین کربن آلی خاک در مناطق لغزشی و شاهد در طبقات بررسی‌شده وجود دارد.

Keywords

• جنگل‌های هیرکانی
• حرکات توده‌ای
• خصوصیات خاک
• عوامل فیزیوگرافی