Klio (Oct 2024)
Manipulowanie przeszłością jako praxis. Przykład Katalonii.
Abstract
Niniejszy artykuł recenzyjny dotyczy książki Cataluña, La historia que no fue. Mentiras, ficciones, manipulaciones y ocultaciones, w której autor podjął się zadania odkłamania historii Katalonii, tj. ukazania deformacji, fikcji, manipulacji i zatajeń występujących w publikacjach katalońskich historyków i pseudohistoryków. Skala tych kłamstw i zniekształceń katalońskiej przeszłości jest tak duża, że wszystkie razem składają się na historię Katalonii, która de facto nigdy nie miała miejsca, a zmanipulowane opowieści nie odnoszą się do żadnej realnie istniejącej rzeczywistości, lecz przypominają Baudrillardowski symulakr. Mimo to, za sprawą zręcznych i przebiegłych manipulatorów przeszłością, którzy nie wahają się propagować i udostępniać swoich tez w mediach, w tym zwłaszcza społecznościowych, stają się one realnym zagrożeniem dla historii akademickiej. Ustawiczne powtarzanie zmanipulowanych treści w przestrzeni publicznej, przy jednoczesnej bierności akademików może bowiem sprawić, że z czasem nabiorą one statusu ontologicznego. W artykule przedstawiano najważniejsze tezy autora zawarte w książce oraz przykłady manipulatorskich praktyk. Podjęto też dyskusję z niektórymi z nich korygując je i/lub rozwijając. Niniejszy artykuł został też pomyślany jako apel do historyków akademickich, aby nie wahali się włączać do swojej narracji i poddawać krytyce tez głoszonych przez zawodowych historyków-manipulatorów i pseudohistoryków.
Keywords