منظر (Sep 2022)
واکاوی مفهوم مناظر شهری مولد یکپارچه (CPULs) مبتنی برمرور نظام‌مند
Abstract
بروز بلایای طبیعی، بحران‌های اقتصادی، زیست‌محیطی و بیماری‌های پاندمیک، بازنگری در مدل‌های توسعۀ شهری را امری اجتناب‌ناپذیرکرده است. شهرها در طول تاریخ با فرایند تولید، تجارت و مصرف همراه بوده‌اند؛ اما در شهر معاصر، نقش تولید حذف شده و تجارت و مصرف این چرخه را احاطه کرده است. از این‌رو ایجاد یک ماتریس تاب‌آور شهری از طریق ادغام بهره‌وری و منظر به‌عنوان ابزار برنامه‌ریزی ضروری به‌نظر می‌رسد. از این‌رو این پژوهش با هدف ارائۀ بازتعریفی از مفهوم مناظر شهری مولد یکپارچه به‌عنوان مفهومی بدیع در حوزۀ نظری منظر شهری از طریق روش مرور نظام‌مند مبتنی بر الگوی چهار مرحله‌ای با تدوین استراتژی جستجوی مقالات و فرایند جستجو با واژگان «منظر مولد»، «منظر شهری»، «مناظر شهری مولد یکپارچه»، «منظر پویا» و «منظر شهری مولد» در پایگاه‌های استنادی برتر آغاز شد. در جستجوی اولیه 377 مقاله در سال‌های 2000 تا 2021 شناسایی شدند که از این تعداد، 56 مقاله به‌عنوان مقالات واجد شرایط به‌منظور بررسی عمیق‌تر و پاسخ به سؤالات پژوهش انتخاب شدند. نتایج این پژوهش مبین آن است که استراتژی مناظر شهری مولد یکپارچه به‌عنوان گونه‌شناسی جدیدی از منظر با ادغام کشاورزی شهری در قالب شبکه‌ای از ساختارهای سبز و باز چندمنظوره، منظر و مراکز اجتماعی را از طریق فضاهای مولد به هم متصل نموده و سبک جدیدی از زندگی و سازماندهی فضایی، مبتنی بر تولید را که از نظر اجتماعی، فراگیر و از نظر محیطی پایدار است، ارائه می‌نماید. پیاده‌سازی این استراتژی براساس ویژگی‌های ساختاری و عملکردی احصا شده می‌تواند با ایجاد تعامل بین ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی به‌عنوان راهبردی سازگار و منعطف، ضمن خودکفایی شهرها به تاب‌آوری اکوسیستم شهری نیز کمک نموده و پاسخ مناسبی در برابر چالش‌های توسعۀ شهری معاصر باشد.
Keywords
