پیمایش فهم عمومی از علم و فناوری: مطالعه موردی شهروندان تهرانی

Abstract

این مقاله از طرح پژوهشی "اجرای نسخه راهنمای پیمایش علم و جامعه" استخراج شده که برای اولین بار، به شیوه کنونی، در ایران و در میان شهروندان تهرانی انجام شده است. طرح مسأله مقاله حاضر، ضرورت انجام مطالعات ادواری در مورد نگرش و شناخت عامه مردم از علم و فناوری را به عنوان یکی از برنامه‌های پایش توسعه علمی کشور تبیین می‌کند. در بخش چارچوب نظری و مفهومی به مدل‌های کمبود (سواد علمی و فهم عمومی از علم) و مشارکت و درگیری عمومی اشاره شده و تجربیات کشورها با تأکید بر شاخص‌ها و سنجه‌های پیمایش‌های آنان بررسی شده است. بخش اصلی این مقاله را توصیف داده‌ها و نتایج پیمایش فهم عمومی از علم و فناوری در تهران،با نگاه تطبیقی، تشکیل می‌دهد. پرسشنامه مورد استفاده در این پیمایش با استفاده از تجربیات سایر کشورها و نظرخواهی از متخصصان ایرانی با مجموعه‌ای از سوالات باز و بسته تنظیم شده و در بین 300 نفر از ساکنان شهر تهران به عنوان نمونه آماری اجرا شده است. داده‌های پژوهش با استفاده از نرم افزارهایSPSS وLISREL تحلیل شده‌اند. در بخش نتیجه‌گیری ، با تحلیل تطبیقی یافته‌ها، فرضیه‌های جدیدی برای پژوهش‌های آتی مطرح شده و همچنین به منظور بهبود روش‌های سنجش فهم عمومی از علم و فناوری در ایران پیشنهادهایی ارائه شده است.

Keywords

• فهم عمومی از علم
• مدل کمبود
• مدل درگیری و مشارکت در علم
• نگرش به علم