سنجش پایداری بومشناختی در مراتع ییلاقی: مطالعه موردی چهار سامان عرفی عشایر شاهسون مشگینشهر
Abstract
یکی از بحرانهای قرن بیست و یکم مسئله تخریب زیستبوم است که در نتیجه استفاده نادرست جوامع بشری از آن رخ میدهد. هر زیستبوم از طریق ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و بومشناختی و بر اساس تحلیل بومشناختی مراتع نیز توان بومشناختی آن مشخص میشود. بنابراین، هدف تحقیق حاضر بررسی پایداری بومشناختی سامانهای عرفی عشایر شاهسون در مراتع ییلاقی سبلان در جنوب شهرستان مشگینشهر اردبیل بود. برای اندازهگیری و ارزیابی پایداری بومشناختی، ده شاخص انتخاب شد. بهمنظور تعیین رابطه پایداری با سامانهای عرفی از تحلیل واریانس و برای مقایسه میانگینها، از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان پایداری بومشناختی در 33 درصد یورتها کمتر و در پنجاه درصد آنها بیشتر از حد متوسط است؛ همچنین، عواملی مانند تعدد دام و بهرهبردار بر وضعیت پایداری مراتع مؤثرند، که مقایسه میانگین امتیازات با آزمون دانکن این نتایج را تأیید میکند.