روستا و توسعه ()

سنجش پایداری بوم‌شناختی در مراتع ییلاقی: مطالعه موردی چهار سامان عرفی عشایر شاهسون مشگین‌شهر

  • عسگر حسین‌زاده,
  • قدرت‌اله حیدری,
  • مهدی معمری,
  • مریم مولایی

Journal volume & issue
Vol. 21, no. 4
pp. 69 – 88

Abstract

Read online

یکی از بحران­های قرن بیست و یکم مسئله تخریب زیست‌بوم است که در نتیجه استفاده نادرست جوامع بشری از آن رخ می‌دهد. هر زیست‌بوم از طریق ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و بوم‌شناختی و بر اساس تحلیل بوم‌شناختی مراتع نیز توان بوم‌شناختی آن مشخص می‌شود. بنابراین، هدف تحقیق حاضر بررسی پایداری بوم‌شناختی سامان‌های عرفی عشایر شاهسون در مراتع ییلاقی سبلان در جنوب شهرستان مشگین‌شهر اردبیل بود. برای اندازه‌گیری و ارزیابی پایداری بوم‌شناختی، ده شاخص انتخاب شد. به‌منظور تعیین رابطه پایداری با سامان‌های عرفی از تحلیل واریانس و برای مقایسه میانگین‌ها، از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان پایداری بوم‌شناختی در 33 درصد یورت­ها کمتر و در پنجاه درصد آنها بیشتر از حد متوسط است؛ همچنین، عواملی مانند تعدد دام و بهره‌بردار بر وضعیت پایداری مراتع مؤثرند، که مقایسه میانگین امتیازات با آزمون دانکن این نتایج را تأیید می‌کند.

Keywords