Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Apr 2022)
Eğitim Sanatı: Pedagojiden Andragojiye
Abstract
İnsan ve toplum için eğitimin önemini tarih boyunca insanlık deneyimlemiştir. Bu nedenle birçok düşünür eğitimin önemini ve değerini anlatmak için onu bir sanat olarak ifade eder. Bilindiği gibi, neredeyse evrensel bir düzeyde, pedagoji kavramı eğitim yerine ya da eğitim anlamında kullanılmaktadır. Buna rağmen bu yaklaşımı benimsemeyenler de vardır. Örneğin, yetişkin eğitimi konusunda çok sayıda akademik ve bilimsel çalışmayla tanınan eğitimbilimci Malcolm S. Knowles pedagojiyi, “Çocuklara Öğretme Sanatı ve Bilimi”; andragojiyi de “yetişkinlerin Öğretme Sanatı ve Bilimi” olarak ifade eder. Bu zaviyeden bakınca pedagoji ve andragoji, Kant’ın iki yüz yıl önce dile getirdiği ‘eğitim sanatı’nın iki farklı boyutunu oluşturmaktadır. Bu nedenle iki anlayışı veya anlamı eğitim sanatının farklı düzeyleri olarak görebiliriz. Her halükarda her ikisi de hak ettiği değerde işlendiğinde sanat haline gelir. Yetişkin eğitimbilimcilere göre, pedagoji ve andragoji olarak farklılaşan eğitim süreci, çocuklar için ayrı yetişkinler için ayrı düşünülmeli, programlanmalı ve uygulanmalıdır. Bireylerin yetişkinlikten önceki eğitim sürecinde pedagojik araştırma ve kuramlar belirleyici olmalı; yetişkinler için ise andragoji devreye girmelidir. Andragojiyi yetişkin eğitimbilimi ve/veya sanatı olarak görebiliriz. Andragoji, yetişkinlerin özelliklerine göre şekillenen bir kuramdır ve kendine özgü işlem ögeleri vardır. Bu çalışmada pedagoji ile andragoji kavramlarına açıklık getirilecek ve andragojinin eğitim sistemi içindeki yeri irdelenecektir.
Keywords
