Pizhūhish-i Naft (Oct 2024)

بررسی تأثیر فرآیندهای دیاژنزی بر واحدهای مخزنی در چارچوب چینه نگاری سکانسی: مخزن آسماری- جهرم، میدان نفتی نرگسی

  • عادله جمالیان,
  • مرتضی آسمانی,
  • یاسمن احمدی,
  • آرمین امیدپور

DOI
https://doi.org/10.22078/pr.2024.5379.3397
Journal volume & issue
Vol. 34, no. 1403-4
pp. 128 – 155

Abstract

Read online

مطالعه کیفیت مخازن کربناته نیازمند بررسی دقیق رسوب شناسی و فرآیندهای دیاژنزی مؤثر بر آنها می‌باشد. در این مقاله به ‌منظور درک عوامل کنترل‌کنندة کیفیت مخزنی توالی‌های آسماری-جهرم در میدان نرگسی در چارچوب چینه‌نگاری سکانسی، مطالعات گستردة پتروگرافی جهت شناسایی ریزرخساره‌ها و فرآیندهای دیاژنزی مؤثر بر آنها انجام شد. با مطالعه 209 عدد مقطع نازک میکروسکوپی در چاه NI-06، تعداد 14 ریزرخساره معرفی شد که در زیرمحیط‌های پهنه جزرومدی، لاگون، سد و رمپ میانی در امتداد یک رمپ کربناته هموکلینال نهشته شده‌اند. شواهد پتروگرافی بیانگر وجود دو مرحله دیاژنزی (ائوژنز و مزوژنز) و سه محیط دیاژنزی (دریایی، جوی و تدفینی) در توالی پاراژنزی سازندهای مذکور می‌باشد. براساس نتایج بدست آمده در سازندهای مورد مطالعه مشخص شد که فرآیندهای انحلال و شکستگی از عوامل افزایندة کیفیت مخزنی در واحدهای مخزنی بوده ولی فرآیندهای تراکم، سیمانی‌شدن و انیدریتی‌شدن باعث کاهش کیفیت مخزنی در این سازندها شده‌اند. مطالعات چینه‌نگاری سکانسی به روش سکانس پیشرونده-پسرونده، بررسی مشخصه‌‌های رسوبی و دیاژنزی اولیه و تحلیل تغییرات نگارهای پتروفیزیکی نشان دهنده شش سکانس رسوبی رده سوم در سازندهای آسماری- جهرم در میدان نرگسی است. همچنین نتایج گونه‌های سنگی (روش‌های وینلند، لوسیا، و شاخص منطقه‌ای جریان)، سکانس‌های رسوبی، فرآیندهای دیاژنزی، رخساره‌ها و تغییرات نگارهای پتروفیزیکی بیانگر 8 واحد مختلف (واحدهای مخزنی، سرعت و سدی) در مخزن آسماری-جهرم می‌باشد. تأثیر ریزرخساره‌های رسوبی و تنوع فرآیندهای دیاژنزی در هر یک از واحدها با در نظر گرفتن جایگاه آن‌ها در سکانس‌ها نیز تأییدکننده روند تغییرات مشاهده شده در خصوصیات مخزنی واحدهای شناسایی شده است. به طور کلی واحدهای 1 و 2و 3 سازند آسماری (بخش فوقانی) در میدان نفتی نرگسی نسبت به سازند جهرم از کیفیت مخزنی بهتری برخوردار است و این امر حاکی از آن است که فرآیندهای دیاژنزی به ویژه شکستگی نقش مهمی در کنترل پتانسیل مخزنی سازند آسماری داشته‌اند. در سازند جهرم در واحد 7 ریزرخساره های گل‌غالب در محیط‌های لاگون و رمپ میانی فراوان هستند. انحلال به فرم تخلخل حفره ای، ریزشکستگی و تخلخل بین بلورین ناشی از دولومیتی شدن مهم‌ترین تأثیر را در بهبود کیفیت این واحد مخزنی داشته‌اند.

Keywords