Studia Semiotyczne (Jan 2020)
Czy posiadanie sprzecznych przekonań jest możliwe? Omówienie i krytyka argumentów za psychologiczną zasadą niesprzeczności
Abstract
DOI: http://doi.org/10.26333/sts.xxxiii2.11 Celem tego tekstu jest rekonstrukcja i analiza argumentów przedstawianych za Psychologiczną Zasadą Niesprzeczności (PZN), stwierdzającą, że żaden podmiot nie może mieć sprzecznych przekonań lub być opisany jako posiadający sprzeczne przekonania. Poprzez rozróżnienie dwóch możliwych interpretacji PZN, deskryptywnej i normatywnej, oraz dokładne zbadanie argumentacji przedstawionej dla każdej z nich z osobna, wskazuję zawarte w nich błędy oraz problemy związane z uzgodnieniem ich z wynikami badań prowadzonych w psychologii poznawczej i klinicznej. Uzasadniam, dlaczego PZN nie może być wyprowadzona z żadnego ze stanowisk metafizycznych dotyczących nastawień sądzeniowych i że posiadanie sprzecznych przekonań powinno być uznane za możliwe. Następnie piszę, dlaczego zinterpretowanie niektórych podmiotów jako posiadających sprzeczne przekonania może być bardziej efektywne w wyjaśnianiu przypadków nieracjonalnego zachowania niż rozwiązania zgodne z PZN.
