مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار (Jan 1970)
مقایسه تاثیر دریافت و عدم دریافت غذا حین همودیالیز بر عوارض جانبی زودرس آن
Abstract
زمینه و هدف: مصرف غذا در طی همودیالیز با توجه به تغییراتی که در سیستم گردش خون ایجاد می کند، احتمال تشدید عوارض زودرس ناشی از همودیالیز را مطرح می سازد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه تاثیر دریافت و عدم دریافت غذا حین همودیالیز بر عوارض جانبی زودرس آن انجام گردید. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی انجام گرفت و جامعه پژوهش بیماران مبتلا به بیماری کلیوی مرحله نهایی بود. 31 بیمار به روش نمونه گیری غیر احتمالی و مبتنی بر هدف انتخاب شدند. بیماران یک بار در حین همودیالیز ناشتا نگه داشته شدند و در بار دوم، یک وعده غذایی حاوی 325 کیلوکالری انرژی در شروع ساعت دوم همودیالیز به آن ها داده شد و فشار خون، شدت تهوع و شدت استفراغ آن ها بلافاصله قبل و بعد از وصل شدن به دستگاه، پس از جدا شدن از دستگاه و هر 30 دقیقه در حین همودیالیز اندازه گیری و ثبت شد. داده های به دست آمده در نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های آماری تی زوجی و مستقل، ضرایب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، ویلکاکسون و مک نمار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: فشار خون پس از دقیقه 60 در حالت دریافت غذا 6.1 ±4.1 میلی متر جیوه کاهش داشت، در حالی که در حالت عدم دریافت غذا حین همودیالیز فشار خون به میزان 1.67 ± 2.57 میلی متر جیوه کاهش یافته بود که تفاوت آن ها معنی دار بود. همچنین شدت تهوع پس از مصرف غذا در 11 بیمار (35.5 درصد) و در حالت عدم مصرف غذا در پنج بیمار (16.1 درصد) افزایش یافته بود که تفاوت آن معنی دار بود. شدت استفراغ پس از صرف غذا در 8 بیمار (25.8 درصد) و در حالت عدم مصرف غذا تنها در یک بیمار (3.2 درصد) افزایش یافته بود که از نظر آماری تفاوت آن معنی دار بود. نتیجه گیری: مصرف غذا حین همودیالیز باعث افزایش افت فشار خون، افزایش شدت تهوع و شدت استفراغ می شود. بنابراین باید در حین همودیالیز از مصرف غذا اجتناب شود.
