Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2020)
Resim Sanatında Kahve ve Kahvehaneler Konusu Üzerine Bir Çalışma
Abstract
Kahve, 16. Yüzyılda gündelik hayatın içine yerleşerek, sohbetin, sosyalleşmenin, zihinsel rahatlamanın ve konukseverliğin bir simgesi olarak kabul görmüştür. Kahvenin insanlar üzerindeki bu büyülü etkisi, kahvehanelerin ortaya çıkmasını sağladı. Bu çalışmada, kahvenin kökeni, kahvehanelerin ortaya çıkışını, Osmanlıdan günümüze kahvehaneler ve Osmanlı döneminde Kahire, Halep, Şam, Selanik ve İran kahvehanelerine değinilmiş. Kahvenin İstanbul’a gelişi ve İstanbul kahvehaneleri söz konusu edilmiş ve çalışmanın asıl konusunu oluşturan resim sanatında kahve ve kahvehane konusu bağlamında, Avrupalı ressamların resimlerinde bar, kafe, kırathane, kahve ve kahvehane mekanlarını resimlerine konu edinen, Jean-Léon Gerome, Jose Benlliure Gil, Edwin Lord Weeks, Ludwing Deutsch, William Henry Bartlett, Ivan Konstantinovich Aıvazosky, Charles Emile, Carl Spıtzwing Wolfsfield Eric gibi sanatçıların eserlerine yer verilerek, Paul Cezanne ve Vincent van Gogh’un birer eseri açıklanmaya çalışılmıştır. Türk resminde ise kahvehane konusunu resmeden, Osman Hamdi Bey, Hoca Ali Rıza, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Sabri Fettah Berkel, Nedim Günsür, Fikret Muallâ, Fevzi Karakoç, Mehmet Başbuğ ve Mehmet Göktepe gibi ressamların kahvehaneyi konu alan eserleri değerlendirilmeye çalışılmıştır.