Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi (Sep 2017)
KASTAMONU’DA ASA SULARI1 [ASA WATERS IN KASTAMONU]
Abstract
Su, hayatımızı idame ettirmede en önemli maddedir. Ayrıca ilk çağlardan beri şifalı suların kullanıldığı yapılan kazılarda görülmektedir. Kaplıca ve içmelerden başka şifalı olduğuna inanılan kutsal sular da vardır. Bu suların şifa verici etkileri inanışlara, kişiler arası telkinlere, efsanelere, kişisel inançlara, yapanları bilinmeyen etkileyici yorumlara ve faydalandıklarını anlatanların tesirlerine vb. bağlıdır. Türklerde suyun kutsal olduğu bilinmektedir. Yer-su kültü VIII. yy’da devletin resmi kültlerinden biri olmuştur. Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra su kültünün izlerini uzun müddet muhafaza etmişlerdir. Suyun kutsiyetine dair inançların günümüze kadar geldiği görülür. Suyun kutsallığı düşüncesi “zemzem suyu” ve “asa suları” ile devam etmektedir. Bu makalenin konusu “asa suları”dır. Araştırma alanı Kastamonu ile sınırlı tutulmuştur. Kastamonu’da kutsal ve şifalı olduklarına inanılan Hz. Pîr Şeyh Şabân-ı Velî Külliyesi Asa Suyu, Benli Sultan Külliyesi Asa Suyu, Abdal Hasan Külliyesi Asa Suyu, Haraçoğlu Türbesi Asa Suyu, ve Mehmet Efendi Türbesi Asa Suyu etrafında oluşan efsane, inanış ve uygulamalarla birlikte ele alınacaktır. Yapılan derlemeler ve gözlemler sonucu asa suları etrafında oluşan inanç ve uygulamaların devam ettiği görülmüştür. Ayrıca internet ortamında “asa suyu” ile ilgili bir tarama yapıldığında binlerce sonuçla karşılaşılmaktadır. Bu bulgular Türk kültüründe suyun kutsallığı fikrinin yüzyıllardan beri devam ederek günümüz insanının davranışlarına yön verdiğini göstermektedir. Water is the most important factor in sustaining our lives to maintain. It is seen in excavations that healing waters have been used since the early ages. There are different sacred waters are believed to be healing, such as hot spring and spas. The healing effects of these waters depend on beliefs, interpersonal incuncation, legends, personal beliefs, impressive anonymous interpretations and influence of people who say they have healing etc. It is known that water is sacred among Turks. The ground-water cult has become one of the official cults of the state in the eighth century. After the Turks converted to Islam, they kept the marks of the water cult for a long time. Beliefs about the holiness of water still exist today. Today, the belief that water is thought to be a life-giving and a creative sacred is continuing with “zemzem water” beside the “asa waters”. In this article “asa waters” will be studied. Research limited to Kastamonu. Pir Sheikh Shaban-i VKülliyesi Asa Suyu, Benli Sultan Külliyesi Asa Suyu, Abdal Hasan Külliyesi Asa Suyu, Haraçoğlu Türbesi Asa Suyu and Mehmet Efendi Türbesi Asa Suyu will be discussed together with myths, beliefs and practices. They are believed to be holy and healing in Kastamonu. At the end of compilations and observations, it was observed that beliefs and practices around “asa waters” continue. Also there are thousands results when a search is made on “asa water” in the internet environment. These findings show that the sanctity of water in Turkish culture has been going on for centuries and has been direct to the behaviors of today’s people.
