پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی (Sep 2022)

ارزیابی مقاومت ژنوتیپ‌های سویا در مقابل نماتد سیستی سویا Heterodera glycines

  • ابوالفضل کی پور,
  • حمید نجفی زرینی,
  • رامین حیدری,
  • علی پاکدین پاریزی,
  • غلامعلی رنجبر

DOI
https://doi.org/10.22034/arpp.2021.13807
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 3
pp. 65 – 75

Abstract

Read online

چکیده نماتد سیستی سویا Heterodera glycines ، مهم‌ترین عامل کاهش محصول سویا Glycine max در اکثر مناطق زیر کشت آن در دنیا بوده و در ایران نیز در استان مازندران و گلستان گسترش دارد. در تحقیق حاضر واکنش تعداد 100 ژنوتیپ‌ و رقم سویا موجود در بانک بذر مرکز تحقیقات کاربردی شرکت توسعه کشت دانه‌های روغنی نسبت به نماتد سیستی سویا مورد ارزیابی قرار گرفت. ژنوتیپ‌ها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط دمای ثابت گلخانه بررسی شدند. نژاد جمعیت مورد بررسی نماتد سیستی سویا نیز با استفاده از ارقام افتراقی سویا تعیین و شناسایی شد. نتایج نشان داد که 12 ژنوتیپ‌ از جمله Leflor، Bedford وForrest به‌عنوان مقاوم، سه ژنوتیپ‌ Chiquita،Centennial و Cloud به‌عنوان نسبتاً مقاوم، 26 ژنوتیپ‌ به‌عنوان نسبتاً حساس و 59 ژنوتیپ‌ نیز از جمله Essex، Faur،Clark و رقم جی کا (Jk) به‌عنوان ژنوتیپ کاملا حساس نسبت به نژاد شماره سه نماتد سیستی سویا شناسایی شدند. نتایج تجزیه کلاستر ژنوتیپ‌ها را براساس صفات مقاومت به نماتد، دوره رسیدگی سویا، رنگ بذر و رنگ ناف به پنج گروه تقسیم کرد. بیشترین ژنوتیپ‌های حساس در گروه دوم و بیشترین ژنوتیپ‌های مقاوم در گروه سوم کلاستر قرار گرفتند. همچنین اکثر ژنوتیپ‌های مقاوم شناسایی شده از نظر دوره رسیدگی سویا در گروه‌های V و VI دوره رسیدگی قرار داشتند.

Keywords