Ukradena autentičnost: recepcija primitivne umetnosti i kulture na reprezentativnim međunarodnim sajmovima krajem XIX i početkom XX veka

Abstract

Sakupljanje umetničkih predmeta neevropskih naroda počinje naglo da se širi sa kolonijalnom eskpanzijom. Španski konkvistadori transportovali su različite kulturne artefakte Asteka i Inka u Evropu, gde bi oni postajali kurioziteti u kabinetima plemića. U to vreme, to su bili pojedinačni slučajevi i nije postojala akumulacija egzotičnih predmeta. Međutim, daljim otkrićima, jačanjem trgovačkih puteva i osvajačkim ratovima, broj tih predmeta se sve više povećava i u XVIII veku osnivaju se prvi muzeji gde su oni prikazivani izvan privatnih kolekcija. U vremenu u kojem nije postojala fotografija niti film, za ljude koji nisu mogli da putuju, muzeji i javne izložbe predstavljali su glavni izvor informacija o primitivnim kulturama, ali i glavni izvor za građenje stereotipa o njima. Najvažniji među njima bili su veliki međunarodni izložbeni sajmovi tehnologije i umetnosti. Oni su predstavljali kamene temeljce globalne (imperijalističke) integracije i vizije sveta. Na njima su primitivne kulture i konfliktni aspekti imperijalističkog osvajanja i razvoja modernog kapitalističkog industrijskog društva „ispeglani” i poništeni kroz građenje slike o bezvremenosti i zaostalosti, kao i egzotičnoj lepoti i autentičnosti primitivnih kultura, a imperijalizam je uokviren u sliku opšte skladne komplementarnosti društvenih snaga i oblika kapitala u primitivnim i modernim društvima. U tom procesu, autentičnost kulturnih artefakata primitivnih kultura zajedno sa čitavim narodima i njihovim dobrima kolonijalizovana je i iskorišćena u funkciji ideologije modernizma i razvoja kapitalizma.

Keywords

• kolonijalizam
• primitivna umetnost
• odnos autentičnog i reprodukcije u kulturi i umetnosti