تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران (Jun 2021)

بررسی آلودگی قارچی در برخی از نسخ خطی موزه ملک

  • لیلی گیور,
  • بیتا سودایی,
  • سپیده حامدی

DOI
https://doi.org/10.22092/ijwpr.2021.352223.1644
Journal volume & issue
Vol. 36, no. 2
pp. 170 – 178

Abstract

Read online

کتب و اسناد آسیب دیده و آلوده به قارچ از طریق میکروارگانیسم ها تهدیدی جدی برای سلامت کاربران و کتابداران بشمار می آیند. هدف اصلی این پژوهش بررسی تنوع قارچی در برخی از نسخه های خطی آسیب دیده در مخزن موزه ملک با در نظرگرفتن تاثیرات بصری آن بر روی نسخ مورد مطالعه و سلامت افراد در تماس با این آثار است که به روش آزمایشگاهی کتابخانه ای انجام شده است. ابتدا سه نسخه تحت عنوان الدعا، رساله الحج و خلاصه لالفیه بر اساس تاثیرات بصری قارچها مورد بررسی قرار گرفتند، سپس در شرایط استریل نمونه برداری انجام شد و نمونه ها در محیط سابرودکستروز آگار کشت شدند، بعد از گذشت 10 الی 14 روز کلنی قارچ ها رشد کرده و برای شناسایی قارچ ها، آنها بر روی لام (اسلاید کالچر) کشت داده شدند. سپس جنس قارچها بر اساس خصوصیات و ویژگی های میکروسکوپی و مورفولوژی شناسایی شدند. نتایج بررسی ها نشان داد که قارچ های موجود بر آثار کاغذی در آرشیو موزه ملک به ترتیب عبارت از آسپرژیلوس فلاووس، کلادوسیوریم، آکرومونیوم، و ترایکوفایتون شوئن لاینی هستند. قارچ های آسپلرژیلوس ، کلادوسیوریم و آکرومونیم از قارچ های شایع در کتابخانه ها بشمار می آید و آلرژی زا می باشند و باعث حساسیت ریوی در انسان می شوند. قارج ترایکوفایتون شوئن لاینی یک قارچ بیماری زا در انسان است و در بین کتاب ها رایج نمی باشد احتمالا یکی از کتابدار ها و یا شخصی که به صورت مکرر به این کتاب دسترسی داشته باعث انتقال این قارچ به نسخه شده است.

Keywords