کتابداری و اطلاع‌رسانی (Feb 2023)

اولویت‌بندی شاخص‌های نظام نشر علمی در ایران

  • افروز همراهی,
  • رویا پورنقی,
  • داریوش مطلبی

DOI
https://doi.org/10.30481/lis.2022.366187.2019
Journal volume & issue
Vol. 25, no. 4
pp. 49 – 72

Abstract

Read online

هدف: هدف پژوهش حاضر اولویت­‌بندی شاخص‌­های نظام نشر علمی برای پیاده‌­سازی نظام نشر علمی در ایران است.روش: برای گردآوری اطلاعات از روش کیفی و برای تحلیل داده‌‏ها از تحلیل محتوا استفاده ­­شده ­­است. جامعه آماری، خبرگان حوزه نشر علمی است و نمونه­ آن 19 نفر است که با نمونه‌­گیری گلوله­‌برفی انتخاب­­ شده ­است. از مصاحبه نیمه­‌ساختار­یافته برای گردآوری اطلاعات، از تحلیل محتوای متن مصاحبه به روش کمی برای استخراج داده و از نرم­‌افزار مکس­‌کیود­ا برای تحلیل داده‌‏ها استفاده­ گردید.یافته‌­ها: در مؤلفه دسترسی، شاخص­‌های نوع دسترسی و گستره دسترسی؛ در مؤلفه‌­های ارتباطات و کنترل، شاخص قالب؛ در مؤلفه زیرساخت، شکل زیرساخت؛ در مؤلفه زبان، گستره زبان؛ در مؤلفه پشتیبانی، شاخص شکل و نوع پشتیبانی؛ در مؤلفه فناوری، شکل فناوری؛ در مؤلفه اقتصاد، تأمین مالی؛ در مؤلفه ارزیابی، شکل و قالب ارزیابی در اولویت پیاده­سازی نظام نشر علمی کشور قرار­ دارند.نتایج: نتایج پژوهش حاکی از آن است که برای پیاده­‌سازی نظام نشر علمی کشور، 21 شاخص از میان 39 شاخص، در اولویت قرار دارند. از میان 12 مؤلفه؛ مؤلفه‌­های فناوری، آموزش، اخلاق و تمامی شاخص‌­های آن بدون اولویت‌­بندی در طراحی نظام باید در نظر گرفته ­شوند. با توجه به شرایط اقتصادی، فنی و فرهنگی کشور، اولویت­‌بندی شاخص‌­های شناسایی­ شده­ نظام نشر علمی کمک ­می­‌کند تا جامعه مراحل اساسی برای تحقق و پیاده‌سازی نظام ملی نشر علمی را شروع نماید و از مزایای گسترده آن از جمله ارتقاء کیفت بروندادهای علمی، نظارت بر فرآیندهای نشر، رعایت اصول اخلاقی، توسعه ارتباطات علمی، دسترسی یکپارچه به تمامی بروندادهای علمی، شناسایی فرصت­‌های سرمایه‌­گذاری در نشر علمی، پیش­‌بینی توسعه­‌ها و بحران‌های آتی در ابعاد مختلف زیست­‌بوم نشر علمی و کاهش هزینه‌­ها برخوردار شود.

Keywords