Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Nov 2011)
TAVŞANLI ZONU: ANATOLİD-TORİD BLOKU'NUN DALMA-BATMAYA UĞRAMIŞ KUZEY UCU
Abstract
Tavşanlı Zonu, Anatolid-Torid Bloku'nun kuzey ucunda yer alan ve Kretase'de yüksek basınç-düşük sıcaklık koşullarında metamorfizma geçirmiş kesimini oluşturur. Kuzeyden Izmir-Ankara Kenedi, güneyden Afyon Zonu kayaları tarafından sınırlanan Tavşanlı Zonu başlıca dört tektonik üniteden oluşmuştur. En altta düzenli bir stra- tigrafik istif sunan ve Geç Kretase'de (~80 my) ~24 kbar basınç, 430-500 °C sıcaklıkta metamorfizma geçirmiş olan Orhaneli Grubu yer alır. Orhaneli Grubu kendi içinde alttan üste doğru mikaşist, mermer ve metabazit-meta- çört-fillat ardalanmasından meydana gelmiştir. Orhaneli Grubu üzerinde tektonik dokanaklarla ofiyolitli melanj veya doğrudan ofiyolit kütleleri oturur. Ofiyolitli melanjı oluşturan bazalt, çört, pelajik şeyl, kireçtaşı gibi kayalar düşük sıcaklıklarda bir başlangıç mavişist metamorfizması geçirmiştir. Tektonik istifin en üst üyesini oluşturan ofi- yolit kütlesinin büyük bir kesimi (>%90) peridotitlerden yapılmıştır. Peridotitlere az oranlarda gabro, piroksenit gibi kayalar eşlik eder. Peridotit kütleleri izole diyabaz daykları tarafından kesilmiştir. Tavşanlı Zonu'nun batı kesim- lerinde tüm bu birimler Alt-Orta Eosen granodiyoritleri tarafından kesilir, doğu kesimlerinde ise Erken Eosen yaşlı denizel kireçtaşları, ofiyolit ve mavişistleri uyumsuzlukla örter. Anatolid-Torid Bloku'nun kuzey ucu Kampa- niyen'de bir okyanus içi dalma-batma zonuna girerek YB/DS koşullarında deforme olmuş ve metamorfizma geçir- miştir. Mavişistler, dalma-batma olayı sürerken, kıta-kıta çarpışması gerçekleşmeden, Maastrihtiyen ve Pa- leosen'de, tabanda bindirme fayı, tavanda normal fay arasında bir tektonik dilim olarak yüzeye çıkmıştır. Tavşanlı Zonu tektonik konumu ve jeolojik olayların zamanlaması açısından Umman doğusunda bulunan Semail ofiyolitine ve altındaki mavişist ve eklojitlere büyük benzerlik sunar.
