تحلیل چهار ترجمه انگلیسی از گزیده اشعار بوستان سعدی با استفاده از نظریه کتفورد

Abstract

هدف این پژوهش بررسی تطبیقی چهار ترجمه فارسی به انگلیسی گزیده اشعار بوستان سعدی، شاعر و نویسنده نامدار ایرانی، که توسط کلارک (۱۸۷۹)، دیوی (۱۸۸۲)، ادواردز (۱۹۱۱)، و ویکنز (۱۹۸۴) انجام شده-اند، با استفاده از نظریه کتفورد (۱۹۶۵) است. پنج شعر از بوستان سعدی توسط پژوهشگران به صورت تصادفی انتخاب و هر مصرع پس از بررسی، در دسته‌بندی مشخص شده توسط کتفورد (1965)‌، یعنی تغییر صوری در سطح واژگانی، تغییر مقوله‌های دستوری، تغییر واحد، تغییر ساختار، و تغییر درون‌زبانی قرار گرفت. برخی از مصرع ها در بیش از یک دسته‌بندی قرار گرفتند چرا که بیش از یک تغییر در آن‌ها رخ داده بود. یافته‌ها نشان داد که تغییر ساختار بیشترین کاربرد را در ترجمه هر چهار مترجم داشته است، و پس از آن، تغییر صوری در سطح واژگانی و تغییر به واحدی بزرگتر، به ترتیب بیشترین بسامد و کاربرد را داشتند. علاوه بر این، یافته های این پژوهش بیانگر این موضوع بود که هر چهار مترجم رویکرد مشابهی را در رابطه با این تغییرها در ترجمه اشعار انتخابی اتخاذ کرده اند. همچنین براساس نتایج بررسی، می‌توان اینگونه استدلال کرد که تغییر ساختار و تغییر صوری در سطح واژگانی، عمدتاً در ترجمه های مورد مطالعه اجتناب‌ناپذیر بوده اند.

Keywords

• بوستان سعدی
• نظریه کتفورد
• تغییر در ترجمه
• تغییر صوری در سطح واژگانی
• تغییر صوری مقوله‌های دستوری