Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Jun 2019)
İSLAM’DA İTİKADİ MEZHEPLERİN TASNİF USULLERİ VE İBN HAZM
Abstract
İslam’da İtikâdî mezheplerin tasnifi ve hangisinin doğru yolda olduğu konusu Hicrî üçüncü asırdan beri bir problem olarak devam edegelmiştir. Bu problemi, Hz. Peygamber’den aktarılan 73 fırka hadisiyle çözmeye çalışanlar olduğu gibi her dönemde var olan mezhepleri olduğu hal üzere tasnif edenler de olmuştur. 73 fırka hadisinde geçen 73 sayısını hakikat anlamında kabul eden müellifler olduğu gibi bu rakamı çokluktan kinaye olarak kabul edenler de olmuştur. Bu alimlerden İbn Hazm, mezhepleri diğer makālât müelliflerinden farklı olarak Ehl-i sünnet’e yakınlık ve uzaklıklarına göre tasnifte bulunmuş ve diğer mezheplere karşı Ehl-i sünnet itikadını savunmuştur. İbn Hazm’ın geliştirdiği bu metodun araştırmacılarımızın pek dikkatini çekmediği kanaatindeyiz. Bu araştırmamızda dikkatlerden kaçan bu hususun anlaşılması için diğer makālât müellifleri tasnifleriyle İbn Hazm’ın tasnifini karşılaştırma yoluna gittik. Makalemiz, İbn Hazm’ın bu problemi nasıl çözdüğünü konu edinmektedir