History Studies (Nov 2022)
19. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI ORDUSUNDA KULLANILAN TÜFEKLER HAKKINDA BAZI MÜLAHAZALAR
Abstract
Ateşli silahların 13. asrın sonlarından itibaren Çin’de kullanılmaya başlandığı ve Osmanlıların da 14. Asrın yarılarından sonra bu silahları kullanmaya başladığı bilinmektedir. İlk kullanılmaya başlayan bu tarzdaki silahlar savaş meydanlarının en etkili silahı olan toplardır. Toplara göre hafif ve daha seri kullanışlı olan tüfeklerin de Osmanlılar tarafından 15. Asrın başlarından itibaren yaygın olarak kullanılmaya başlandığı bilinmektedir. Ahşap kundak üzerinde namlu ve ateşleme tertibatından ibaret olan ilk tüfeklerin küçük top ve ağıt ateşli el silahları şeklinde olduğu tahmin edilmektedir. Osmanlılar uzun yıllar fitti olarak adlandırılan tüfekler kullanmışlardır. 16. Yüzyılın sonlarından itibaren da fitillilere göre daha kullanışlı ve modern olan çakmaklı tüfekler kullanılmaya başlanmıştır. Osmanlı ordusu ilk kullanılan batıdan almakla beraber, daha sonra kendileri çeşitli müdahaleler ve eklemelerle tüfeklerin kullanımını seri ve kolay hale getirmişlerdir. Osmanlı modernleşmesinin başladığı 19 Yüzyılın başlarından itibaren ise Avrupa’da icat edilen tüfekleri kısa zaman içinde alarak kullanmaya başlamışlardır. Bu yüzyılda, önceki dönemlere göre hızla gelişen tüfek teknolojisinin bir sonucu olarak Osmanlı ordusunda kullanılan tüfek çeşitlerinin de sıkça değiştiği görülmektedir. Bu çalışma, modernleşme sürecinde Osmanlı ordusunun kullandığı tüfekler hakkında olacaktır.
