Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Jun 2023)
Mahkeme Kalem Teşkilatı Görevlilerinin Karar ve İşlemlerine Karşı Başvuru Yolları
Abstract
Adli yargı ilk derece mahkemeleri, bölge adliye mahkemeleri ve Yargıtay'ın dairelerinde, yargı işleri hizmetlerinin yürütülmesi için bir kalem (yazı işleri) teşkilatı bulunur. Mahkemelerde bir yazı işleri müdürü, yeterli sayıda zabıt kâtibi, memur, mübaşir, hizmetli ve diğer görevliler bulunur. Yazı işleri müdürü, zabıt kâtibi ve mübaşir başta olmak üzere bu görevlilerin mevzuattan kaynaklanan önemli görevleri vardır. Kalem teşkilatı personelinin vermiş olduğu karar ve yapmış olduğu işlemler idari niteliktedir. İdari nitelikte olduğu için bu karar ve işlemlere karşı kanun yoluna başvurulamaz. Alman hukukunda, mahkemede görevli zabıt kâtiplerinin karar ve işlemlerine karşı özel bir hukuki çare düzenlenmiştir. Bu hukuki çare "Erinnerung" olarak ifade edilmektedir. Alman Medeni Usul Kanunu madde 573'de düzenlenen bu hukuki çareye göre, zabıt kâtiplerinin karar ve işlemlerine karşı mahkemeden bir karar talep edilebilir. Dilimize "itiraz" olarak çevirebileceğimiz hukuki çare ile zabıt kâtibinin karar ve işlemleri görev yaptığı mahkemece incelenip gerektiğinde düzeltilecektir. Türk hukukunda ise mevzuatta buna benzer bir hukuki çare düzenlenmemiştir. Genel olarak idari nitelikte olan bu karar ve işlemlere karşı idari yargıda iptal davası açılabilir. Ancak etkin hukuki koruma sağlanabilmesi için Türk hukukunda da, Alman hukukunda olduğu gibi kalem teşkilatı personelinin karar ve işlemlerine karşı özel bir hukuki çare düzenlenmesi yerinde olacaktır.
