Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2023)
Türk Basınında Göç ve Sığınmacı Temsili
Abstract
İki ülke arasında başlayan savaş ya da bir ülkenin kendi içindeki çatışmalar, kitlesel göç hareketlerine neden olabilmekte ve bu olaylar değişik ülke basınlarında geniş yer bulabilmektedir. Bu minvalde 2011 yılında başlayan iç çatışmalar sonrası Suriye’de, 2022 yılında da Rusya ile savaşa girmesinden sonra Ukrayna’da yaşanan göçlerin Türk ulusal basınında ne oranda yer aldıkları ayrıca göç etmek zorunda kalan Suriyelilerin ve Ukraynalıların haber metinlerinde nasıl temsil edildikleri bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu kapsamda amaçlı örneklem yöntemiyle seçilen Yeni Akit, Milliyet ve Sözcü gazetelerinin birinci sayfalarındaki Suriyeli ve Ukraynalı sığınmacılar ile ilgili haberler ve bu haberlerin iç sayfalardaki devam haberleri, van Dijk’ın haber metinleri için geliştirmiş olduğu eleştirel söylem analizi çerçevesinde analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında örneklem incelendiğinde dokuz haberin Suriye’de yaşanan göç olayı ile ilgili, on yedi haberin de Ukrayna’daki göçler ile ilgili olduğu belirlenmiştir. Yapılan analizler neticesinde hem Suriyeli hem de Ukraynalı sığınmacıların ülkelerinden ayrılmak zorunda kalan mağdurlar olarak temsil edilip olumlandıkları ayrıca özellikle kadın ve çocuk görselleri kullanılarak göçün dramatize edildiği görülmüştür. Yaşanan göçlerden de Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in sorumlu tutularak olumsuzlandıkları anlaşılmıştır.
Keywords