بررسی مقاومت چوب گونه‌های درختی جنگل‌های زاگرس در برابر آتش‌سوزی (مطالعه موردی شهرستان رومشکان)

Abstract

بررسی مقاومت چوب گونه‌های درختی جنگل‌های زاگرس در برابر آتش‌سوزی (مطالعه موردی شهرستان رومشکان)چکیدهسابقه و هدف: امروزه پدیده آتش‌سوزی به عنوان یکی از بلایای طبیعی بخش وسیعی از جنگل‌های جهان را تهدید می‌کند. هدف از این پژوهش بررسی مقاومت چوب گونه‌های مختلف درختی جنگل‌های زاگرس در برابر آتش‌سوزی می‌باشد.مواد و روش: برای انجام این تحقیق چوب گونه‌های بلوط، بنه، ارژن، زالزالک، کیکم و انجیر به دو صورت چوب خشک و تر (با رطوبت طبیعی) با طول و ابعاد مشابه (طول 60 سانتی متر قطر 15 سانتی‌متر) تهیه شد. به منظور بررسی تأثیر پوست ساقه بر سرعت سوختن گونه‌های چوبی، برای هر گونه درختی چوب با پوست و بدون پوست انتخاب گردید و اختلاف در مدت زمان سوختن چوب‌ها با استفاده از کرنومتر اندازه‌گیری گردید. به منظور ایجاد دمای مناسب جهت سوختن کامل چوب‌ها از کپسول LPG استفاده شد. برای هر چوب 4 تیمار (تر و خشک، باپوست و بدون پوست) و همچنین برای هر تیمار 10 تکرار در نظر گرفته شد. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از طرح کامل تصادفی، آزمون GLM و آزمون تی مستقل انجام شد.یافته‌ها: مقایسه زمان سوختن کامل چوب‌تر گونه‌های مورد بررسی نشان می‌دهد که چوب بلوط با زمان 50 دقیقه تا سوختن کامل دارای بیشترین مقاومت در برابر آتش می‌باشد و پس از آن بنه با 42 دقیقه زمان تا سوختن کامل دارای بیشترین مقاومت بوده است. گونه‌های کیکم و انجیر به ترتیب با زمان 35 و 30 دقیقه تا سوختن کامل دارای کمترین مقاومت در برابر آتش بوده‌اند. همچنین نتایج نشان داد که مقاومت در برابر آتش‌سوزی در بین گونه‌های ارژن و زالزالک در سطح احتمال 95 درصد معنی‌دار نبوده است. مقایسه زمان سوختن کامل چوب‌های خشک گونه‌ها نشان می‌دهد که بیشترین مقاومت در برابر آتش‌سوزی در گونه بلوط با 40 دقیقه زمان تا سوختن کامل بوده است. پس از آن بنه، ارژن، کیکم، زالزالک و انجیر به ترتیب دارای 34، 31، 26، 21 و 20 دقیقه زمان تا سوختن کامل در آتش بوده‌اند. نتایج حاصل از مقایسه میانگین‌ها نشان داد که در چوب‌های تر بیشترین اختلاف در زمان سوختن کامل چوب‌های با پوست و بدون پوست در گونه بنه با 13 دقیقه و پس از آن ارژن و زالزالک با 12 دقیقه و سپس بلوط، کیکم و انجیر به ترتیب با 11، 9 و 6 دقیقه بوده است. در چوب‌های خشک نیز بیشترین اختلاف در زمان سوختن کامل چوب‌های با پوست و بدون پوست در گونه بلوط و بنه با 15 دقیقه و پس از آن به ترتیب ارژن، کیکم، زالزالک و انجیر با 13، 8، 4 و 3 دقیقه بوده است.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که ضخامت پوست و رطوبت چوب باعث افزایش معنی‌دار مقاومت چوب در برابر آتش می‌شود.کلمات کلیدی: آتش‌سوزی، رطوبت چوب، ضخامت پوست، مقاومت در برابر آتش‌سوزی، جنگل‌های زاگرس

Keywords

• آتش‌سوزی
• رطوبت چوب
• ضخامت پوست
• مقاومت در برابر آتش‌سوزی
• جنگل‌های زاگرس