Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Jun 2020)
Din Eğitimi Bağlamında İnsanın Kutsalla İlişkisinin Araçları Olarak İslam Düşüncesinde Bilginin Kaynakları
Abstract
Kendi üzerine düşünmenin zorunluluğuyla epistemolojik/felsefî bir arka plana gereksinim duyan din eğitimi bu ihtiyacını coğrafyamızın kendi geleneği olan İslam düşüncesinden karşılama imkânına sahiptir. İslam düşüncesini oluşturan kelâm, İslam felsefesi ve tasavvufun epistemolojik tutumlarının bilginin imkânı, mahiyeti, kaynağı, türleri ve teşekkül süreci gibi bahislerde takip edilmesi mümkündür. Ancak gelenekte ilimlerin teşekkül biçimleri için vazedilen kurallar gereği disiplinimizin, bilgiye mezkûr disiplinlerin perspektifiyle yaklaşamayacağı aşikârdır. Bu durumda din eğitiminin evvela düşünceye değil de düşünceyi üreten akla/saiklere yönelen epistemolojik bir tavır takınarak İslam düşüncesinde bilgiyi üreten gerekçelerle kendi perspektifiyle uyumlu bir buluşma noktası tespit etmesi beklenir. Sonrasında ise bu noktanın disiplin için hangi anlamları açığa çıkardığı incelenmek durumundadır. İslam düşüncesini üreten aklın, bilgiyi Kutsal’a ulaştıran bir vasıta olarak tasvir ettiği görülmektedir. Dolayısıyla insanın Kutsal ile ilişkisini mevzubahis edinen din eğitiminin düşünce mirasımızın ana karakterini oluşturan Aşkın Varlık’la ilişkisellik noktasında buluşması mümkün görünmektedir. Elinizdeki makale bu noktadan hareketle İslam düşüncesinde bilginin kaynakları olarak kabul edilen unsurları din eğitimi açısından insanın Kutsal ile ilişkisini kurma işlevine sahip araçlar olarak sorgulamayı amaçlamaktadır. Buna binaen öncelikle İslam düşünce geleneğini oluşturan kelam, İslam felsefesi ve tasavvufta bilginin kaynakları ele alınacaktır. Sonrasında buradan ve gelenekteki bilginin genel karakterinden yola çıkılarak din eğitiminin kadim mirasımızla nasıl buluşacağı tespit edilmeye çalışılacaktır. En sonunda ise bu kaynakların disiplinimiz için insanın din ile ilişkisini kuran araçlar/kuvveler olarak tasavvur edilebileceği savunulacaktır. Araştırmamız nitel bir çalışma olup yazılı dokümanların incelenmesi yöntemiyle kaleme alınacaktır. Bu doğrultuda konumuzla ilgili İslam düşüncesinde yazılan eserlerin yakın okuması yapılacak, toplanan veriler kavramsal düzlemde ve analitik bir tarzda yorumlanacaktır.
Keywords
