بررسی روایی مجموعه آزمون‌های کارکردهای اجرایی در نمونه‌ای از کودکان ایرانی

Abstract

هدف: کارکردهای اجرایی به مجموعه ­ای از توانایی ­های شناختی سطح بالا اشاره دارد که ما را قادر می­ سازد رفتارهای خود را مدیریت کنیم. تحول بهنجار کارکردهای اجرایی در دوران کودکی برای پیامدهای بعدی زندگی از جمله سلامتی، ثروت و پیشرفت تحصیلی بسیار مهم است. هدف مطالعه حاضر، طراحی و اعتبارسنجی تعدادی از آزمون­ های سنجش کارکردهای اجرایی در نمونه ­ای از کودکان ایرانی است. روش: در مطالعه مقطعی- مقایسه ­ای حاضر، 1676 دانش ­آموز با دامنه سنی 6 تا 15 سال در 9 مطالعه مختلف با آزمون­ های کارکردهای اجرایی مختلف شرکت کردند: آزمون­ های ردیابی رنگی، ری، نشانه، سیالی طرح، ویسکانسین، استروپ، برج هانوی، استروپ نوشتاری و حافظه دیداری بر روی آنها اجرا شد. برای بررسی روایی افتراقی آزمون­ ها از روش آماری تحلیل واریانس استفاده شد. یافته­ ها: نتایج تحلیل واریانس در آزمون ردیابی رنگی و شاخص ترسیم آزاد آزمون سیالی طرح در سطح 05/0 نشان­ دهنده تفاوت معنادار بین سنین مختلف بود. در آزمون ری، نشانه، حافظه دیداری، شاخص ترسیم با خطوط معین آزمون سیالی طرح، زمان کل آزمون ویسکانسین، زمان واکنش در هر سه مرحله آزمون استروپ و آزمون برج هانوی، نتایج تحلیل واریانس بین سنین مختلف در سطح 01/0 تفاوت معناداری را نشان داد. نتیجه ­گیری: آزمون‌های کارکردهای اجرایی آزمون معتبری برای مطالعه مسیر تکاملی و تأخیر یا اختلال هستند. این آزمون­ها برای نظارت بر اختلالات رشدی و/یا مداخلات مربوطه در محیط بالینی پیشنهاد می‌شوند.

Keywords

• آزمون‌های کارکردهای اجرایی
• تحول
• روایی
• کودکان