Sağlık Akademisi Kastamonu (Dec 2022)
LOMBER DİSK HERNİSİ CERRAHİSİ SONRASI KİNEZYOFOBİ, UYKU KALİTESİ VE YAŞAM KALİTESİNDEKİ DEĞİŞİMİN ARAŞTIRILMASI
Abstract
Amaç: Lomber disk hernisi (LDH) tanısı koyulan ve mikrodiskektomi cerrahisi geçiren bireylerde kinezyofobi, günlük yaşam aktiviteleri ve uyku kalitesinin değişimini araştırmaktır. Materyal&Method: LDH cerrahisi endikasyonu olup, cerrahi olan 30 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalar ameliyattan önce, ameliyat sonrası birinci, üçüncü ve altıncı aylarda değerlendirildi. Hastaların değerlendirilmesinde kısa form Mcgill ağrı anketi, görsel ağrı skalası (VAS), Oswestry disabilite indeksi (ODİ), Tampa kinezyofobi ölçeği (TKÖ), SF-36 yaşam kalitesi ölçeği ve Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) kullanıldı. Ayrıca hastaların lomber fleksiyon-ekstansiyon ve lateral fleksiyon normal eklem hareket açıları (NEH) kaydedildi. Hastalara ameliyat sonrası önerilerde bulunuldu. Ev egzersiz programı verildi. Bulgular: Değerlendirmeler sonucunda SF-36’nın bütün alt parametrelerinde, TKÖ, PUKİ ve NEH’lerinin zaman içindeki değişimi anlamlı bulundu (p<0.05). Ameliyat öncesi lomber bölge fleksiyon hareketi ile TKÖ, ODİ Toplam Skoru arasında; VAS skoru ile PUKİ toplam skoru ve SF-36 Emosyonel iyilik hali alt bileşeni arasında; VAS değeri ile PUKİ toplam skoru ve SF-36 Emosyonel iyilik hali alt bileşeni arasında; Mc-Gill duyusal (sensory) alt parametresi ile SF-36 Vücut ağrısı alt bileşeni arasında; Mc-Gill algısal alt parametresi ile TKÖ, Mc-Gill toplam Skoru ile SF-36 Fiziksel problemler nedeniyle olan kısıtlanma alt bileşeni arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0,05). 6. ayda PUKİ skoru ile SF-36 Fiziksel problemler nedeniyle olan kısıtlanma ve SF-36 Genel Sağlık Algısı alt bileşeni arasında; SF-36 Emosyonel iyilik hali ve SF-36 Genel Sağlık Algısı alt bileşeni arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu (p<0,05). Sonuç: LDH cerrahisi ve sonrasında erken dönemden itibaren verilen, aşamalı olarak arttırılan ev egzersiz programı bireylerin subjektif ve objektif bulgularında önemli düzeyde iyileşmeler sağladı.
Keywords