مدیریت آب و آبیاری (Sep 2023)

شناسایی مکان و دبی پمپاژ چاه‌های ناشناخته با استفاده از الگوریتم اتوماتای یادگیر

  • راوک پورجعفر چافجیری,
  • حسین محمد ولی سامانی,
  • سید حبیب موسوی جهرمی

DOI
https://doi.org/10.22059/jwim.2023.352151.1035
Journal volume & issue
Vol. 13, no. 3
pp. 629 – 649

Abstract

Read online

در مقاله حاضر، یک مدل مبتنی بر روش مسئله معکوس، برای پیدا کردن مکان و دبی پمپاژ چاه‌های ناشناخته، پیشنهاد شده است. شبیه‌سازی توسط معادله دو بعدی جریان آب زیرزمینی صورت گرفته است که با استفاده از تکنیک عددی تفاضل‌های محدود حل می‌گردد. برای بهینه‌سازی، از یک مدل مبتنی بر الگوریتم اتوماتای یادگیر استفاده شده است. دو مدل شبیه‌سازی و بهینه‌سازی در مدل پیشنهادی ادغام شده‌اند. مدل پیشنهادی، به منظور رسیدن به شرایط بهینه، دبی چاه‌ها را تغییر می‌دهد و پس از بررسی هر کدام از چاهها، در صورتیکه قابل حذف باشد، آنرا از مدل حذف و در غیر این صورت، تا انتهای محاسبات، در دوره زمانی فعلی، حفظ می-کند. پس از اینکه تعداد چاه‌های غیر قابل حذف مشخص گردید، هر کدام از آنها را در نقاط مختلف همسایگی خود بررسی کرده و در نهایت به مکانی که خطای کمتری ایجاد نماید منتقل می‌کند. روش پیشنهادی حاضر می‌تواند در حل مسائل مختلف، در شرایط ماندگار و غیر ماندگار مورد استفاده قرار گیرد. برای بررسی کارایی این مدل، از دو آبخوان فرضی در حالت جریان ماندگار و غیر ماندگار که در آنها تعدادی چاه ناشناخته وجود دارد، استفاده گردید. مدل تهیه شده توانایی تعیین تعداد، موقعیت و دبی این چاه‌ها با دقت خطای جذر میانگین مربعات تفاضل 0/061 متر در مثال عددی اول و 0/010 در مثال عددی دوم را نشان داد.

Keywords