مجله دانشکده پزشکی اصفهان (Mar 2012)
نگرش دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر نسبت به روان‌پزشکی و تمایل آن‌ها برای ادامه‌ی تحصیل در این رشته
Abstract
مقدمه: نگرش و میزان رقبت دانشجویان پزشكی به ادامه‌ی تحصیل در رشته‌ی روانپزشكی با بی‌مهری و کم توجهی پژوهشگران ایرانی روبرو شده است. هدف مطالعه‌ی حاضر، مقایسه‌ی نگرش دانشجویان پزشكی دختر و پسر و رابطه‌ی آن با تمایل آن‌ها برای ادامه‌ی تحصیل در این رشته بود. روش‌ها: در این مطالعه‌ی مقطعی– میدانی كلیه‌ی 220 دانشجوی پزشكی غیر میهمان مشغول به تحصیل دانشگاه علوم پزشكی بوشهر در سال تحصیلی 90-1389 به كمك مقیاس خودایفای «نگرش به روانپزشكی» (30Attitude toward psychiatry یا 30ATP-) غربال شدند. این ابزار با 29 گویه و شش مؤلفه نحوه‌ی نگرش و یك گویه‌ی جداگانه، علاقه‌ی فرد برای انتخاب این تخصص را بر اساس مقیاس كیفی پنج درجه‌ای لیكرت ارزیابی کرد. ضریب پایایی مجدد آن (آلفای کرونباخ) 75/0 بود. نرخ پاسخ افراد حدود 67 درصد (148 نفر) بود كه 82 نفر در مقطع علوم پایه، 38 نفر كارآموز، و بقیه‌ی 28 نفر كارورز بودند. داده‌های خام به كمك SPSS نسخه‌ی 16 بررسی شد و با توجه به توزیع نرمال جمعیت و داده‌ها، آزمون‌های تحلیلی مانند Student-t و ANOVA همراه با آزمون تعقیبی Tukey و Linear regrssion اجرا گردید. یافته‌ها: دانشجویان دختر مقاطع کارآموز و کارورز (اینترن) از نگرش مطلوب‌تری نسبت به همتایان پسر برخوردار بودند و متعاقب آن تمایل آن‌ها نیز برای انتخاب این رشته‌ی تخصصی برای ادامه‌ی تحصیل بالاتر بود. دانشجویان علوم پایه نسبت به دیگر دانشجویان نیز نگرش مطلوب‌تری نسبت به روان‌پزشکی داشتند. در این رابطه دانشجویان علوم پایه، كارورز و کارآموز (بالینی) به ترتیب بیشترین تمایل برای ادامه‌ی تحصیل در رشته‌ی روانپزشكی را داشتند. نتایج آزمون تعقیبی Tukey مؤید وجود تفاوت معنی‌دار آماری بین دانشجویان علوم پایه و كارورزان در مؤلفه‌ی مزایای روانپزشكی بود. آزمون رگرسیون خطی نشان داد که از بین همه‌ی مؤلفه‌های مقیاس نگرش، مؤلفه‌های «مزایای روان‌پزشکی»، «توانمندی روان‌پزشکی»، «ایفای نقش و کارکرد روان‌پزشکی» و «پاداش فردی و فرصت شغلی روان‌پزشکی» سهم اصلی در شکل گیری نگرش دانشجویان سه مقطع نسبت به روان‌پزشکی داشتند، اما لازم به ذکر است این مؤلفه‌‌ها تنها توانستند 32 درصد پدیده‌ی تمایل به انتخاب روانپزشكی را تبیین نمایند. نتیجه‌گیری: هر چند شکل گیری نگرش دانشجویان دختر و پسر نسبت به روانپزشكی تا حدودی تابع جنسیت افراد بود، ولی ملاحظات اجتماعی، فرهنگی و گروهی نقش مهم‌تری داشت و در عمل جنسیت نقش کارسازی نداشت. مشاهدات ما در این مطالعه این چنین القا می‌کنند که در گزینش متقاضیان رشته‌ی روانپزشكی ضمن توجه به ملاحظات جنسیتی، نگرش و انگیزه‌‌‌های افراد متقاضی مد نظر قرار گیرند.
