Journal of Literature and Humanities (Dec 2024)
Türkmen Alfabesinin Evreleri
Abstract
Dil, insanoğlunun bilgi ve tecrübesini aktarmakta kullandığı seslerle örülü iletişim aracıdır. Verileri doğrudan sesli olarak aktaramadığı durumlarda ise insanoğlunun en önemli buluşlarından biri olan yazı devreye girer. Yazının bu önemli işlevini gören tüm toplumlar gibi Türkmenler de çok eski devirlerden beri yazıyı kullanmaktadır. Türkmenlerin kullandıkları alfabeler hakkında kısaca bilgi vermek gerekirse “Orhun yazıtları” dönemi dışında temel olarak tarih sırasına göre dört dönemden bahsedilebilir: “Arap alfabesi”, “Latin alfabesi”, “Kiril alfabesi”, “Bağımsızlık dönemi Latin Alfabesi”. Görüldüğü üzere şartlara ve zamana göre dilin aktarımında kullanılan bir araç olan alfabe değişebilmektedir. Alfabenin sadece bir araç olduğu, amaç olmadığı unutulmamalıdır. Günümüzde “teknolojinin alfabesi” Latin alfabesidir. Bilgisayar yazılımcısı penceresinden incelendiğinde Türkiye’de kullanılan Latin alfabesinde de sorunlar vardır. Özellikle büyük “İ”, küçük “ı”, “ğ”, “ç”, “ş” gibi işaretler sorun teşkil edebilmektedir. Bu yüzden tüm cumhuriyetlerde dilciler ile birlikte bilgisayar teknolojisi uzmanlarının ortaklaşa çalışmasının sonucu ortaya bir alfabe konulmalı ve bu alfabe Türkiye de dâhil tüm Türk cumhuriyetlerinde kullanılmalıdır.
Keywords