Post-truth Olgusu Ekseninde Güncel Reklamlarda Gerçeğin Dönüşümü

Abstract

Düşünsel bir süreç olarak post-truth, farklı medya araçları ve içerikleri kullanarak izleyiciye sunulan, siyasi, ekonomik veya toplumsal olayları ilgilendirir. Ancak önemli toplumsal- sosyal konular dışında gündelik yaşamla ve diğer birçok alanla da ilişkilendirilebilir. Toplumsal ve kültürel bağlamda önemli bir etkisi olan ve ayna görevi gören reklam ise bu süreçte ele alınması gereken önemli olgulardandır. Reklam temelde bir ürün ya da hizmetin tanıtılması olarak tanımlanmaktadır. Ancak reklam, temel amacının ötesinde tanıtım sürecinde alternatif teknikler vasıtasıyla gerçeklerle oynayarak tüketicinin düşünce ve davranışlarını etkileyip ikna etmek üzerine tasarlanan bir propaganda aracı olarak kullanılmaktadır. Reklam doğası gereği ikna etme üzerine algı oluşturmaya ve ürünü satmaya odaklanır fakat post-truthu farklı yapan ürünün tanıtımının kendi malzeme ve görselleri ile değil alternatif bir gerçekle oluşturuyor ve sunuyor olmasıdır. Reklamlar temsil ettiği duyguları üretmeyi vaat ederken duygunun tüketilmesini ve tekrar satın alma eyleminin gerçekleşmesini sağlar. Bu anlamda reklamlar ideolojileri şeffaf olan birer gösterge olarak değerlendirilir. Çalışmada iki farklı reklamın tüketiciye vaat ettiği duygu post-truth olgusu bağlamında değerlendirilerek göstergebilimsel analiz yapılmıştır. İncelenen reklamların günümüz rekabetçi piyasasına uyum sağlamak ve tüketicinin satın alma davranışını etkilemek amacı ile olduğundan daha etkileyici görsellerle sunulduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu aşamada görsellerin çeşitli ışık- çekim stratejileri ve hileleriyle olduğundan farklı malzemelerle sunulduğu ve istenilen etkinin verilmesi için ürün içeriğinde bulunmayan farklı malzemelerle görsel olarak desteklenerek etkileyici bir görüntüye ulaştırıldığı bulunmuştur.

Keywords

• post-truth
• manipülasyon
• reklam
• yeni medya