ساخت و اعتباریابی مقیاس شادکامی در جامعۀ ایرانی

Abstract

هدف این پژوهش، ساخت و اعتباریابی مقیاس شادکامی در جامعۀ ایرانی بود. روش پژوهش، ترکیبی از روش کیفی و کمی بود. ابتدا برای شناسایی مؤلفه‌های شادکامی از رویکرد پدیدارشناسی استفاده شد. 58 نفر به شیوۀ نمونه‌گیری با حداکثر تنوع از جامعۀ افراد 18 تا 65 سال شهر تهران و کرج انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از مصاحبه استفاده شد. تحلیل کیفی داده‌ها با استفاده از شیوۀ تحلیل کلایزی انجام شد. یافته‌های کیفی نشان داد که شادکامی در نمونۀ پژوهش شامل هشت مقولۀ تأمین مایحتاج اولیه زندگی و رفاه، عواطف و هیجانات، روابط، رسیدن به اهداف و خواسته‌ها در زندگی، ارزش‌های معنوی، توانایی‌ها و ویژگی‌های شخصیتی، سلامتی و انتخابگری است. سپس برای هرکدام از مقوله‌ها گویه‌هایی ساخته شد. در ادامه، مقیاس بر روی 500 نفر که به شیوه نمونه‌گیری هدفمند از مناطق مختلف تهران و کرج انتخاب شدند، اجرا شد. یافته‌ها ضریب آلفای کرونباخ را 92/0 نشان داد. همچنین بین مقیاس با مقیاس شادکامی آکسفورد (74/0=r) و پرسشنامۀ جهت‌گیری به زندگی (69/0=r) همبستگی مثبت و معنادار و با پرسشنامۀ افسردگی بک (62/0 -=r) همبستگی منفی و معنادار وجود داشت. نتایج تحلیل عاملی به شیوۀ تعیین مؤلفه‌های اصلی با چرخش واریماکس نشان داد که مقیاس شادکامی شامل 6 مقولۀ عواطف مثبت، روان‌رنجوری، ارزش‌های معنوی با تمرکز بر توانمندی‌های فردی، انتخابگری، روابط و تأمین مایحتاج اولیه زندگی و رفاه است.

Keywords

• مقیاس شادکامی
• اعتباریابی