Bireyselden Ortak Bilgi Davranışına

Abstract

Bilgi davranışı, farklı disiplinler tarafından artan bir hızla araştırılan alanlardandır. Bilgi davranışı ile ilgili yapılan ilk çalışmaların sistem odaklı olduğu, amacının sistemin sorunlarını çözmek olduğu, ayrıca konuya bilgi merkezleri açısından yaklaşıldığı bilinmektedir. Ancak 1980 sonrası, konu kullanıcı/birey açısından ele alınmış, son on yılda da akademik ilgi, bireysel bilgi davranışından ortak bilgi davranışına yönelmiştir. Ortak bilgi davranışı, ekipler/topluluklar içindeki ortak aklı işbirliği ile ortaya çıkartmak suretiyle optimum kararların alınmasına yardımcı olmaktadır. Konu ile ilgili gerek teorik gerekse teknik çalışmalar halen ön-paradigma aşamasındadır ve sınırlı sayıda da olsa modeller geliştirilmektedir. Ortak bilgi davranışında, ortak zemin, bağlam, farkındalık, güven gibi faktörler ve bunların davranış üzerindeki etkileri araştırılmaktadır. İnsanmakine arasındaki etkileşim senaryolarının (örneğin insan-insan, insan-makine, insan-makineinsan vb.) çeşitliliği, konunun sosyal ve/veya teknik açılardan ele alınmasını gerektirmekte, bu ise kavramsallaştırmada zorluklara neden olmaktadır. Bu çalışmada, bilgi davranışı araştırmalarının bireysel bilgi davranışından ortak bilgi davranışına neden ve nasıl evrildiği, araştırmalarda gelinen nokta ve ortak bilgi davranışı alanının sunduğu fırsatlar tartışılmaktadır.

Keywords

• bilgi arama davranışı
• bireysel bilgi davranışı
• ortak bilgi davranışı
• bilgi davranışı modelleri