Racjonalność i skuteczność planowania na przykładzie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych

Abstract

W systemie źródeł prawa wyróżnić można, obok typowych aktów prawa miejscowego stanowionych zgodnie z przepisami Konstytucji, także takie akty, które nie mieszczą się w standardach konstytucyjnych źródeł prawa, choć dotyczą istotnych kwestii społecznych, gospodarczych itp. Tego rodzaju dokumenty (np. akty planowania, programy, strategie itp.), mimo że są uchwalane w drodze uchwał, nie zawsze zawierają przepisy powszechnie obowiązujące. Bez względu jednak na moc wiążącą aktu normatywnego prawodawca powinien przestrzegać powszechnie uznawanych reguł stanowienia prawa, w tym zasady proporcjonalności, racjonalności, komunikatywności i zwięzłości. Przepisy powszechnie obowiązujące często nakładają na samorządy lokalne obowiązek tworzenia aktów regulujących ważne kwestie społeczne, np. program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych dotyczący zagadnienia sposobu postępowania ze zjawiskiem nałogu alkoholowego w warunkach lokalnych. Programy te często opracowywane są z naruszeniem reguł racjonalnego tworzenia prawa, a ponadto oderwane są od lokalnej rzeczywistości, co powoduje, że są one nieskuteczne. Warto zatem rozważyć możliwość innego sposobu reagowania na zjawisko alkoholizmu, nie za pomocą corocznie uchwalanych uchwał. Obowiązek sporządzania programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych mógłby zostać zastąpiony np. odpowiednimi działaniami organizacyjnymi, edukacyjnymi itp. Prawo nie zawsze jest właściwym sposobem osiągania zakładanych celów. Wymaga to jednak zmian ustawowych.

Keywords

• program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych
• akty planowania
• samorząd gminny
• uchwała rady gminy
• stanowienie prawa
• zasada proporcjonalności