رستنی‌ها (Dec 2020)

صفات تشریحی دمبرگ در بید و برخی از خویشاوندانش در تیره بیدیان

  • شکوفه حمزه لو,
  • فرخ قهرمانی نژاد,
  • احسان حسینی

DOI
https://doi.org/10.22092/botany.2020.343283.1205
Journal volume & issue
Vol. 21, no. 2
pp. 185 – 205

Abstract

Read online

رده‌بندی جنس Salix (تیره بیدیان) به دلیل انعطاف‌پذیری و تنوع درون گونه‌ای در صفات ریخت‌شناختی مشکل‌آفرین است. هدف از این پژوهش، توصیف و مقایسه تشریح دمبرگ 23 گونه از جنس Salix، دو گونه از جنسPopulus و گونه Bivinia jalbertii و همچنین تعیین اهمیت سیستماتیکی صفات تشریحی دمبرگ است. به این منظور، 10 صفت کمّی و 10 صفت کیفی مرتبط با تشریح دمبرگ بررسی و ارزیابی شدند. علاوه بر این، تحلیل بیزین روی توالی ITS موجود از 28 نمونه از 17 گونه مرتبط موجود در GenBank انجام شد، صفات تشریحی روی کلادوگرام به دست آمده مکان‌یابی شدند و حالت اجدادی برخی صفات تشریحی بازسازی شد. براساس نتایج به دست آمده، هیچ یک از 26 گونه بررسی شده دارای روزنه در دمبرگ نبود و بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که دمبرگ برای تنفس و تبادل گاز متکی به پهنک است. با وجود آن که صفات کمّی بین افراد مختلف یک گونه که در زیستگاه‌های مختلف رویش کرده بودند متغیر بود، صفات کیفی ثبات خوبی از خود نشان دادند. صفات تشریحی دمبرگ در گونه‌های بررسی شده با موفقیت جهت تمایز بین آرایه‌های زیرجنسی و گونه‌ها به کار برده شدند. به علاوه، بازسازی حالت اجدادی صفات بررسی شده نشان داد که شکل سلولی چندضلعی، الگوی صاف تا اندکی خمیده در دیواره‌های آنتی‌کلینال سلول‌های اپیدرم، فشردگی افقی دمبرگ، حضور پره‌های جانبی در دمبرگ، سطح فوقانی محدب و حاشیه شیاردار دمبرگ، صفات ابتدایی در گونه‌های بررسی شده بودند.

Keywords