شناسایی شیوه‌های یادگیری فناورانه و عوامل موثر بر آن در شرکت‌های دانش‌بنیان نانوفناوری

Abstract

صنایع مبتنی‌بر دانش‌ و فناوری‌های پیشرفته، پایه‌گذار تحولات گسترده‌ای در اقتصادهای صنعتی و نوظهور بوده‌اند. عوامل مختلفی بر این تحولات تاثیر گذارند که یکی از مهم‌ترین عوامل درون بنگاهی، یادگیری‌های فناورانه است. هدف این مقاله، شناسایی شیوه‌های یادگیری فناورانه و عوامل موثر بر آن در شرکت‌های دانش‌بنیان نانوفناوری است. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از منظر نوع داده، تحقیقی کیفی است. شرکت کنندگان، متخصصان فعال در بخش‌های مرتبط با یادگیری فناورانه شرکت‌های دانش‌بنیان نانوفناوری بوده که به روش نمونه‌گیری هدفمند و حجم نمونه بر اساس اصل اشباع نظری، انتخاب شده‌اند. در فرایند تحلیل متون و اسناد، از تحلیل محتوای کیفی جهت‌دار و برای غربال‌گری از دلفی فازی استفاده شده است. نتایج نشان داد شیوه‌های یادگیری فناورانه در این شرکت‌ها، اغلب با آنچه در پیشینه موضوع آورده شده، مشابه است اما تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. در یادگیری مبتنی بر علم، ارتقاء بنیان‌های علمی شرکت، تحقیق و توسعه داخلی و فعالیت‌های پژوهشی مشترک، مهم‌ترین شیوه‌های یادگیری فناورانه می‌باشند. در یادگیری مبتنی بر تجربه، ارتباطات فردی کارکنان، تعاملات شرکت با محیط بیرون، تجربه انجام کار، آموزش‌های فنی و مهارتی، کار گروهی و انعطاف‌پذیری سازمانی، از مهم‌ترین شیوه‌های یادگیری هستند. در بخش نوآوری، در کنار نوآوری در محصول، فرایند و فناوری، اخذ تاییدیه‌ها و گواهی‌نامه‌ها یکی از شیوه‌های متفاوت در این شرکت‌ها بوده است. از مهم‌ترین عوامل موثر بر یادگیری فناورانه، می‌توان به فرهنگ یادگیری در بخش پیشران‌های داخلی و محدودیت‌های داخلی و بین‌المللی و ظرفیت‌های قانونی و مداخلات دولت، در بخش پیشران‌های خارجی اشاره کرد.

Keywords

• شرکت‌های دانش‌بنیان
• نوآوری
• نانوفناوری
• شیوه‌های یادگیری فناورانه
• یادگیری تجربه محور
• یادگیری علم محور